Vraag en antwoord & Wie wat waar

Ik kom in NW-Fankrijk  (Duinkerken e.o.) en langs de Vlaamse kust (o.a. Oostende) veel verhalen over de IJslandvaart tegen.
Binnenkort komt er ook een boek uit over de Oostenders die naar IJsland voeren voor de kabeljauwvangst.

(http://www.lannoo.com/Media/dbimages/covers/9789020996395.jpg)

http://www.lannoo.com/content/terralannoo/wbnl/listview/1/index.jsp?titelcode=26249&fondsid=0

In 1994/1995 moet de laatste Oostendse IJslandvaarder ermee gestopt zijn.

In NL lees ik nooit wat over deze visserij. Werd die hier ook beoefend? Vanuit welke havens?

Zie ook: http://nl.wikipedia.org/wiki/IJslandvaart

 
 Volgens mij visten zij voornamelijk uit IJmuiden.
Dit boek gaat er over, ik denk dat het van kort na de 2e oorlog is.

                                              gzv

 Dit was de schipper waar het over gaat.

                                     gzv

 De trawler, en vuurtoren.
   
                                     gzv

Dank voor deze informatie. Het boek is uit 1940/1941 en nog goed verkrijgbaar.
Typisch dat deze visserijblijkbaar in NL niet echt wortel heeft geschoten en in het zuiden wel.

Wybe  . ik heb in 1958 ? een paar IJslandreisjes gedaan ,maar wegens tegenvallende prijzen voor de vis ,bleef het bij een paar reizen .

                  grts Jaap

  JaapvD

   Vraagje, was dat misschien met de Sch 210  "Ali " ?????

                               gzv

 
Nee ,dat was met Cor Bal ,,KW 49 ?? dacht ik

               grts Jaap

 Ik vroeg het daarom, dat ik mij herinner dat mijn broer in die jaren met de Sch 210 naar de Barendszee is geweest .
 om naar ik dacht toen ook daar een visserij te zoeken. 
 Maar het is geloof ik ook maar eenmalig geweest, en heb er nooit meer over gehoord.

                                                  gzv

was een subsiedie reis geer een malig

Hier wat visserijnieuws van IJsland.

http://www.mvo.be/history-nordic/nordic02.html

Wat voor soort visserij was dat Jaap, met hoekwant, met de trawl? Hoe lang bleven jullie ongeveer weg? Waar landden jullie aan?

 Met de trawl Wybe .de reizen waren rond de 20-21 dagen ,en we losten in IJmuiden.De eerste reis zijn we eerst naar Bremerhaven gestoomd om netwerk op te halen.
 
                             grts Jaap

 

Mannen, zeer interesant zelf heb ik dit nooit geweten. Zo zie je maar dat er na jaren toch weer iets naar boven komt. Moge het maar lang bewaart worden.  Hopelijk komt er hier en daar nog wat aanvulling want ierder heeft natuurlijk  deze ervaring anders beleeft.  

Dank voor je reaktie(s) Jaap.

g.z.v.  was die reis op groenland in '57 ?

zier

Nee Zier, naar de Barentsz Zee met de stoomtrawler Erin, dus voor de oorlog, toen zat jij nog neusjes tegen het raam te drukken. ;D ;D
Gr.
Jan.

hij heb het over  de barend zee met de ali.
daar is die volgens mij nooit geweest.wel een halve reis op ijsland en dat was 1 bak elende.
zier

Sorry Zier, ik heb dat verkeerd begrepen
Jan.

de leeftijd Jan???

Ja Rinus dat is het , maar ja met 98 jaartjes dan kan je een foutje verwachten, gisteren nog een uitgelopen lager van een rolschaats gehad.
Jan.

geeft ook niks hoor jan ,en een foutje maken moet je ook durven
 

     g.z.v.  was die reis op groenland in '57 ?
       Zier
 Wat mijn broer er vroeger over verteld heeft waren ze naar de Barendszee
 geweest, hij was toen zelf nog een jongetje van 15 jaar.
 Maar is inmiddels overleden dus kan ik het hem niet meer vragen,
 wat hij  toen  vertelde er over was het wel bar en boos.   
 Het enige wat ik wel weet dat het met schipper  " Donderaai " was,
 op de Sch 210  " Ali ".

                                            gzv

g.z.v.  dat klopt we waaren met ze'n driejen je broer was de jongste en ik was de oudste leentje smit zat er tussen in.
die reis was 1 bak elende geen visserij wel kapote netten  je wist niet of het dag of nacht was want hij stond altijd aan de hemel.
tot de visschipper weer een keer zij halen en die ouwe zij nog een kwartiertje,het resultaat was dat we enkeld de borden nog hadden.
terug naar torshaven en daar de schipper afgezet met de rest spulen ,en bedeen naar het kant van diep en daar 1000 kisten makreel gepakt.

je ziet met zo iets moet je beslagen ten ijs komen,en je niet blind staren op die susidie
zier

Ik ben nog eens wat op het WWW gaan sneupen over de IJslandvaart. Veel teksten daarover zijn in het frans.
In Oostende zijn ze blijkbaar het langst doorgegaan met IJslandvisserij. Ik zal de Amandine in Oostende eens gaan bezoeken, de laatste (1995) IJslandvaarder (zie http://nl.wikipedia.org/wiki/O.129_Amandine).

In Duinkerken/Gravelines heeft men tot 1938 op IJsland gevist.
Het museum 'Musée de la Mer - Grand Fort Philippe' (bij Gravelines) laat daarover veel zien. Kun je voor hetzelfde kaartje ook kijken naar het voormalige boothuis (met glijbaan) van de reddingboot.

En als je dan toch onderweg bent, ga dan ook even kijken in het (vernieuwde) Nationaal Visserijmuseum in Oostduinkerke (Belgi-e). Al is dat nieuwe museum bijna te mooi, te abstrakt, te museaal.

Helaas zijn de meeste teksten over de IJslandvaart in het frans en ik vermoed dat niet zovelen hier die taal een betje beheersen.
Gelukkig is er Google Translate. Die vertaalt hele WEBpagina;s in eeen keer.
Niet perfekt, vaak wel leesbaar/begrijpelijk.

Zie bijv. deze 'vertaling' van een pagina van het stadhuis van duinkerken over de IJslandvaart: http://translate.google.com/translate?js=n&prev=_t&hl=en&ie=UTF-8&layout=2&eotf=1&sl=fr&tl=nl&u=http%3A%2F%2Fwww.ville-dunkerque.fr%2Findex.php%3Fid%3D635

Er zitte rare foutjes in: bijv. 'het zwembad van koophandel' is gewoon het 'Bassin de commerce', een deel van de haven van Duinkerken (de 'Handelskade') en echt geen zwembad.
En het scheepstype 'stabilisatieparachutes' is in het frans een 'dogre'. Dat moet van het nederlands zijn afgeleid.
Deze pagina (http://translate.google.com/translate?hl=en&sl=fr&tl=nl&u=http%3A%2F%2Fwww.ville-uxem.com%2Fpage-pecheurs.html) (vertaling) vertaalt het met met 'boei' en geeft deze tekening: (http://www.ville-uxem.com/pictures/dogre.gif)
Deze pagina geeft trouwens aardige informatie over de ontwikkeling van de visseerssschepen voor de IJslandvaart in duinkerken.

De nederlanders worden een paar keer genoemd in de eerste pagina. Ik heb de indruk dat de IJslandvaart in NL nog eerder dan in Duinkerken/Gravelines gestopt is (nog in de tijd van de zeilende visserij). Uit de reakties eerder in deze draad blijkt dat later er wel geprobeerd is of deze visserij weer de moeite waard was.
Was/Is de visserij op zich al een hard bestaan, de IJslandvisserij met haar gure klimaat was dat zeker.

Mijn dank voor alle reakties op dit onderwerp.

Het doet me ook veel plezier dat Zier hier reageerde. Heb hem telang gemist.

IJslander vast gelopen (1950)
Wel erg laag water dan.

Allen die willen naar Island gaan.

Allen die willen naar Island gaan
Om kabeljauw te vangen en te vissen met verlangen
Naar Iseland, naar Iseland, naar Island toe
Tot drieëndertig reizen zij zijn nog niet moe

Komt ons de tijd van de fooie aan
Wij dansen met behagen en wij weten van geen klagen
Maar komt de tijd, maar komt de tijd naar zee te gaan
Dan is er wel ons hoofd van zorgen zwaar belaân

Als er de wind van het noorden waait
Wij gaan naar de herberge en wij drinken zonder erge
Wij drinken daar, wij drinken daar op ons op ons gemak
Totdat de leste stuiver is uit onze zak
Als er de wind van het oosten waait

De schipper, blij van herten, zegt: "Die wind die speelt ons perten;
't Zal beter zijn, 't zal beter zijn, 't zal beter zijn,
Te lopen voor de wind recht Het Kanaal maar in."
Langs de Lezaars, de Schorels voorbij

Vandaar al naar Kaap Claire, die niet weet, hij zal wel leren
Toen komt er bij, toen komt er bij ons stureman
En hij geeft ons de koerse recht naar Iseland
Wij lopen 't eiland Rokol voorbij
Al naar de vogelscharen, dat kan ieder openbaren
En dan vandaar, en dan vandaar naar Bredefjord
En daar dan smijten wij de kollen buiten bord


Fooie = kermis
Lezaars = Kaap Lizzard
Schorels = Scilly eilanden
Kaap Claire = Kaap Clear
Rokol = Rockall
Bredefjord = Breidifjord op IJsland
Kollen = sleepnetten

Waarschijnlijk is kollen niet goed vertaald.
Kollen was met lijn met haken vissen.
Cor

(http://www.tsmiske.be/figuren/appel/hoezen/3294.jpg)


Dit lied kwam me zo bekend voor. Ik heb een CD van het ISLAND-projekt (http://www.anz.be/boeken-cd/cddetail.php?zoek=299) uit Belgi-e. Maar daar staat het niet op.
Ik denk dat ik het in een franse vertaling ken.

Het lied is overgiens zeer populair (vooral in Belgie). tiep e titel maar eens in Google in.

Het is opgetekend door Edmond De Coussemaker, (1856) en is een IJslandvaarderslied uit de streek van Duinkerken.

De Cousemaker is een grote bron voor vele Frans-Vlaamse liederen.

Via Google vindt je ook vele (shanty)uitvoeringen van dit lied, maar ook de muziek en zelfs een bewerking voor het Ned. kamerkoor.

Kollen is inderdaad met de hand met een lijn met een haak/haken vissen.
Dit had ik ook al eerder ergens gelezen.


(http://images.vliz.be/resized/25379_desnerck-1976-figuur-40.jpg)

Desnerck (1976, figuur 40)
Beschrijving: Vishoeker van de tweede helft van de 18de eeuw. Men bemerkt zeven bemanningsleden die zich met het kollen (vissen met handlijn) op kabeljauw bezig houden ; vóór de boeg is de drijffok (om het schip ter plekke te houden).
Auteur: Anoniem uit G. Groenewegen (1789) in Desnerck, G. & R. (1976)
Uit bron: Desnerck, G.; Desnerck, R. (1976). Vlaamse visserij en visse...

© Anoniem uit G. Groenewegen (1789) in Desnerck, G. & R. (1976)

Gevonden op http://www.wetenschatten.be/beeldbank.php?album=844&pic=25379

Wijbe,
Volgens mijn gegevens, is dit gedicht of lied afkomstig uit Zwartewaal, een oud Nederlandse vissersplaats
Misschien is het wel vertaald of "overgenomen "vab de Fransen of Belgen ?
gr.
 Cor

Wijbe,
Dat je het liedje eerder hebt gezien klopt!
Staat in Herinneringen d.d. 26/08/09 antwoord 284
Ook over kollen.

Ik denk dat je gelijk hebt met dat Belgie een rijke herinnering heeft aan de IJsland en New Foundland vaart.
In de periode van de zwart/wit TV en zonder kabel ontvangst rond 1970-1980 was ik woonachtig in Brabant en kon ik op TV de zenders van Belgie 1 en 2 ontvangen.
Op zondagmiddag werden verschillende uitzendingen gedaan over de visserij bij IJsland en New Foundland. Erg interesssant, vooral als je hierin bent geinteressseerd.

Er was zelfs sprake van Admiraals die een bepaalde zeggenschap hadden over een aantal vissersvaartuigen tijdens deze vis campagnes.

Cor

Wijbe,
In de periode genoemd in voorgaand antwoord werd door de Nederlandse TV een zwart/ wit documentaire/ film  uitgezonden van een vooroorlogse visreis van de Ijmuidense trawler Haarlem. Zo ver ik me kan herinneren was dat een IJsland reis.
Was toen een van de grootste trawler van de IJmuidense trawlervloot.
Deze film zal best nog wel ergens in de archieven aanwezig zijn.

Periode 1970/80 is door de vakbond FNV een kalender uitgegeven welke per maand aan de randen was versierd met prachtige tekeningen van mensen en werkzaamheden aan boord van trawlers.

Het visserij museum in Fecamp heeft ook een prachtige foto serie van de trawlvisserij  bij New Foundland.
In Dieppe heb ik alleen een foto serie gezien van trawl visserij  bij de Franse  kolonie eiland St.Piere. maar dat is ver verwijderd van IJsland of New Foundland.

Misschien hebben de havens van Bordeaux en St. Malo ook nog visserij gehad in het Noorden.
Heb in deze havens ook grote trawlers gezien.
gr.
Cor

De Franse eilanden Saint-Pierre et Miquelon liggen ongeveer 65 km van de kust van New Foundland.

Gr.Jan uit Canada

Gevonden op: http://nl.navigomuseum.be/nieuwsdetail.aspx?id=3912

(NAVIGO is het voormalige belgische nationale visserijmuseum in Oostduinkerke)



Onze IJslandvaarders: levenswerk van Oostduinkerkenaar Johan Depotter


(http://nl.navigomuseum.be/file_uploads/Cache/size_907_450_43225.jpg)
Cover 'Onze IJslandvaarders'

Wie zegt “IJslandvaart”, denkt meteen aan het epos van een eeuw en langer geleden toen onze kustvoorouders op zeilschepen door de oceaan ploegden om op IJsland zes maanden kabeljauw te vangen. Algemeen een mythe, want concrete verhalen zijn nauwelijks gekend. Voortaan wel! Johan Depotter uit Oostduinkerke maakte van de geschiedschrijving van de IJslandvaart zijn levenswerk! Resultaat: twee dikke boeken van elk 600 bladzijden die het vissersleven van 975 Vlaamse IJslandvaarders beschrijven...

Ruim 25 jaar heeft Johan Depotter (54), beroepshalve onderwijzer in de basisschool De Ark in Koksijde, zich verdiept in het wedervaren van mannen van de Westkust die vanuit de Frans-Vlaamse havens Duinkerke en Grevelingen inscheepten op goélettes (galetten) om van maart tot september zes maanden visserij op kabeljauw te bedrijven rond het verre IJsland.

 
Aantal namen bleef groeien

Johan, die IJslandvaarders in de familieboom telt, begon in 1985 namen van dito Vlaamse vissers te verzamelen. Eerst in de gemeentelijke archieven en oude kranten, daarna in archieven in Oostende, Brugge, Brussel en Beveren-Waas. Vervolgens de grens over naar Frankrijk, tot in Cherbourg en Brest. Hij contacteerde nakomelingen wat hem weer nieuwe namen opbracht, vergeelde foto’s, verhalen. Hoe meer namen hij vond, hoe meer vragen hij had…

Uiteindelijk stopte de teller aan 975 namen van Vlaamse IJslandvaarders die tussen 1815 en 1938 aan boord waren van zeilschepen uit Duinkerke of Grevelingen.

 
Verhalen

Het levenswerk van Johan Depotter is veel meer dan enkel een naslagwerk met namen van vissers en schepen. Hij probeert bij elke visser de mens achter de naam te vinden.

Johan: “Wat bezielde die jonge mannen van de Westhoek om zo lang van huis weg te zijn om in gevaarlijke omstandigheden de kost voor vrouw en kinderen te verdienen? Zo wordt bij elke persoon een tipje van de IJslandmythe opgelicht.”

Uitgever is Academia Press, Gent, in samenwerking met NAVIGO – Nationaal Visserijmuseum Oostduinkerke. De uitgave kadert in het Europees grensoverschrijdend project Interreg IVa “2 Mers Seas Zeeën”. De twee boeken zijn gedrukt op A4-formaat onder softcover. Ze zijn rijkelijk geïllustreerd.

 
Kostprijs

Het werk is te koop in het NAVIGO-museum en bij de toeristische diensten van Koksijde. Elke deel (deel 1 van A tot K, deel 2 van L tot Z) telt 600 blz. en kost 35 euro. Samen dus 1200 blz. voor 70 euro.

Op http://www.kombuispraat.com/viewtopic.php?f=19&t=4197 loopt op dit moment ook een hele draad over de IJslandvisserij. De moeite waard met prachtige foto's/tekeningen van schoeners en dories. Weer een hoop geleerd.