Vraag en antwoord & Wie wat waar

Beste lezer,

In mijn vrije tijd rond de kerst ben ik in een oude familie doos een afscheidsbrief tegengekomen die ene Arend gericht heeft aan zijn vrouw Lena. De brief is gedateerd op 1 mei 1942. Op 3 mei is Arend gefusilleerd.

Enig speurwerk en hulp van de Oorlogsgraven Stichting en de NIOD heeft opgeleverd dat het waarschijnlijk gaat om Arend Pronk gehuwd met Helena Pronk. Destijds woonachtig op de Gondelstraat 43 Scheveningen. Uit dit huwelijk zijn waarschijnlijk geen kinderen. Wel had Arend 4 broers en 1 zus. Wellicht zijn hier nog nabestaanden die meer kunnen vertellen.

Arend Pronk staat op Erelijst van het NOID waar enkele digitale bloemetjes neergezet zijn van dierbaren. Ik zou het op prijs stellen om met een dierbaar familie lid in contact te komen om wellicht de brief te overhandigen.

Hoe de brief in de oude doos terecht is gekomen is voor mij in ieder geval nog een raadsel.

Met vriendelijke groet,

Rob Aarts

Beste Rob,

dat is een leuke vondst.
Mocht niemand zich melden dan is de HGVS (Historische en Genealogische Vereniging) zeker geïnteresseerd.

Hartelijke groet,

Frans van Min
beheerder collectie HGVS

Van mijn ouders (die helaas niet meer leven) heb ik gehoord dat ene Arend Pronk een buurman gefuseleerd is in 1942 vanwege ilegaliteit en die woonde Bevelandsestraat een nummer in de 120 of 130 aan de onevenzijde to.de Flakkeesestraat.Er heeft jaren een foto van hem bij ons thuis gehangen maar waar die is gebleven is onbekend

Hallo,

Dank voor de reacties tot op heden.

Aanvullend hier de namen die een digitaal bloemetje plaatsten op de erelijst van gevallenen:
Eelco Pronk
Pieternella Pronk-Pronk
Teunis Pronk
Petra Roos
Annemieke Roos
Ernest Pronk

Alleen de namen zoals benoemd zijn bekend maar geen aanvullende gegevens. Wie herkend iemand in dit verhaal en kan mij in contact brengen?

Hallo Rob,

Arend was een oudere broer van mijn Oma (Pieternella) en kwam uit een gezin met 7 kinderen. 
Uiteraard uit een vissergeslacht kwam z'n vader Gerrit eerder letterlijk in aanvaring met oorlogsomstandigheden toen hij met de SCH181 "A E Maas" in 1915 op een mijn voor de kust van IJmuiden liep.  De toedracht  en getuigenverklaringen van destijds zijn terug te vinden via deze link http://www.vissersnamenmonumentscheveningen.nl/detail/1915-375-a-e-maas-sch-181-mijnontploffing

We weten niet of de gebeurtenis van zijn vader de reden is geweest dat Arend later slager is  geworden.
Arend was lid van de OD tijdens het begin van WO2 en werd na verraad in 1941 opgepakt vanwege verboden wapenbezit. Na gevangen te zijn gezet in het Oranjehotel vond het "Proces van 72" plaats in Kamp Amersfoort. Arend heeft ook nog een tijdje gedetineerd gezeten in Kamp Haaren, waarna hij samen met de andere veroordeelden van de OD, verzetsgroepen Schoemaker en Mekel bij veroordeling in april 1942 naar Sachsenhausen - Oranienburg is gedeporteerd.

Ik ben op de hoogte van de brief die Arend schreef op 1 mei 2 dagen voor zijn executie, maar ben niet op de hoogte van de inhoud van deze brief. Dus daar ben ik wel benieuwd naar. Mijn Oma is helaas in 2013 overleden dus kan haar niet om meer informatie vragen. Alleen mijn vader Teunis en neef Simon in Canada zou ik nog kunnen vragen om meer informatie.

Groet,
-Ernest

Beste Rob,
Door mijn oudste broer, Maarten de Niet, werd ik geattendeerd op je bericht.
Ik ben de jongste zoon van de oudste zus van Arend Pronk. Ik ben in 1946 geboren en naar mijn oom Arend vernoemd.
Behalve ikzelf zijn er nog twee neven naar Oom Arend vernoemd, t.w. Arend Bal (zijn moeder Wil was een zus van Arend) en Arend Pronk, zoon van zijn broer Arie.
De bewuste brief ken ik. Die is in de loop der jaren meerdere keren overgeschreven en verspreid. Fotokopieermachines bestonden uiteraard niet.
De brief die in mijn bezit is, is waarschijnlijk overgeschreven door Oom Teun Bal, vader van Arend Bal.
In de loop der jaren ben ik me steeds meer gaan interesseren in de geschiedenis van m'n Oom Arend. Hij was lid van de OD, maar wat hij nu precies gedaan heeft is niet duidelijk. Waarschijnlijk had hij te maken met wapendroppings en koerierswerk.
Ik heb ook nog regelmatig contact gehad met zijn vrouw, tante Lena. Ook zij wist niets van het illegale werk van haar man. Wel moest hij 's avonds regelmatig weg "voor zijn werk" met zijn slagersfiets met mand voorop. Maar of daar vlees in gezeten heeft? Waarschijnlijk niet.
Hij sprak nooit over zijn verzetswerk. Ook mijn moeder wist er niets van. Groot was dan ook de ontsteltenis bij en na zijn arrestatie.
Tante Lena (zijn vrouw), m'n Opa en Opoe en m'n ouders zijn dikwijls naar de Kommandatur op het Binnenhof geweest om z'n vrijlating te bepleiten. Tevergeefs. Via het Oranjehotel, kamp Amersfoort (zie het boek van Ds.v.d.Bosch waarin hij genoemd wordt) en het kamp Vught is hij naar Oranienburg, even buiten Berlijn, gebracht.
Daar is hij, samen met de overige leden van zijn groep, totaal 72 mannen, gefusilleerd op 3 mei 1942.
Vijftig jaar later, dus op 3 mei 1992, ben ik naar dit kamp gegaan. Toen ik me bekend maakte kreeg ik een privé rondleiding.
Erg indrukwekkend. De "schietkuil", de fusilladeplaats, is nog helemaal intact en er hangt een gedenkplaat met het verhaal van de 72 Nederlandse "gijzelaars" zoals ze daar genoemd worden.
Mij werd verteld dat de 72 nog een voorstel werd gedaan om de doodstraf te ontlopen. Ze kregen tijdens een schijnproces de mogelijkheid om toe te treden tot een z.g. "Sonderkommando"  van de SS. Zij zouden dan naar Rusland gestuurd worden om voor de SS mijnen e.d. te moeten ruimen. Het verhaal gaat dat ze alle 72 als één man opstonden, weigerden, en het Wilhelmus aanhieven.
Een paar dagen later zijn ze gefusilleerd.
Al met al was het een bijzonder indrukwekkend bezoek.
Als je meer wilt weten mag je altijd contact met me opnemen.
Hartelijke groeten, Arend de Niet, Hoenderloo.

Nog even een aanvulling.
Oom Arend Pronk werd gearresteerd door Poos en Slagter, twee Haagse politiemensen die werkten voor de SD.
Die werden na de oorlog ter dood veroordeeld, kregen gratie en werden in 1963 vrijgelaten.
Een hard gelag voor de nabestaanden. Die hielden wel levenslang. Wat dat betreft is er niets nieuws onder de zon !!!!???? Een goed verstaander enz. enz.
Omdat Poos en Slagter ook infiltreerden in kringen van de Engelandvaarders en het Engeland-Spiel, zou het best kunnen dat Arend Pronk ook daarmee te maken had.

Kijk eens op de volgende site  http://www.gahetna.nl/collectie/index/nt00373 hier komt zijn naam voor

Ik wil graag iets meer over Arend Pronk en zijn verzetswerk weten en stuitte op deze discussie. Is er misschien familie die mij kan helpen?
Over zijn arrestatie (en executie) schrijf ik iets in het boek over Scheveningen in de Tweede Wereldoorlog dat ik aan het maken ben. Over enkele maanden zal dit uitkomen.
Mij mailen mag ook: info@dannyverbaan.nl
Alvast hartelijk dank! Danny Verbaan