Vraag en antwoord & Wie wat waar

Minnekus de Ruijter

Ik vond dit wel een leuk stukje. Wellicht heeft iemand er wat aan.
De bron is het boek: De laatste reis van de Mars.
De Mars is een Nederlands oorlogschip dat in 1780 vanuit Hellevoetsluis voor een reis naar het West Indische eiland St. Eustatius is vertrokken.
Bij St. Eustatius hebben ze een zeer zware orkaan voor hun kiezen gehad, waarbij tientallen schepen zijn vergaan met ook enorme materiele schade aan de wal.
Op de terugreis is de Mars door de Engelsen gekaapt en is de bemanning gevangen gezet.

Het zal voor de jonge Minnekus nooit een verrassing zijn geweest dat hij voor zijn werk op een boot terecht kwam. Alles in zijn geboortedorp draaide om de zee: het leven, de dood en alles er tussenin. Dat hij op een groot oorlogsschip als de Mars terecht kwam, was daarentegen minder gebruikelijk. Scheveningen draaide in de 18e eeuw om de visserij en veel minder' om de grote vaart. Armoede speelde echter ook een altijd aanwezige rol in de veelal grote Scheveningse gezinnen. Er was niet voor iedereen werk in de visserij en vele monden moesten gevoed worden. Als er een zoon uit het gezin naar de grote vaart ging, betekende dat extra inkomsten en tevens een eter minder.

De sterke Minnekus maakte alles op de Mars mee, aangezien hij al in 1778 als matroos aanmonsterde. Hij overkwam de orkaan, de zeeslag, de gevangenschap en was een van de gelukkigen van het gewone volk die al in de herfst van 1781 terug waren gekeerd. Op 17 september 1781 werd hij ontslagen van zijn verbintenis aan de Mars en kwam na meer dan drie jaar afwezigheid terug naar Scheveningen.

Het dorp Scheveningen had in vorige eeuwen veel overeenkomsten met andere vissersdorpen zoals Volendam en Katwijk. Het leefde van de visserij en had een gesloten gemeenschap. In 1783 huwde Minnekus dan ook met de Scheveningse Klazina Taal. Samen kregen ze zeven kinderen waarvan er maar twee volwassen werden (Arie en Minnekus junior). Klazina zou de jongens echter niet naar volwassenheid zien opgroeien. Zij overleed in 1795, na twaalf jaar huwelijk.

Minnekus was inmiddels in de visserij terecht gekomen en had een vrouw nodig om de boel thuis te bestieren. Een jaar na het overlijden van Klazina huwde hij Cornelia Buis, waarmee hij nog drie kinderen kreeg. Twee hiervan werden volwassen (Teunis en Maria). Ook dit tweede huwelijk duurde kort, slechts vijf jaar, want Cornelia overleed eind 1801. Met nog steeds twee jonge kinderen in huis, huwde Minnekus voor een derde keer: in februari 1803 werd Dieuwertje Verheij zijn vrouw en eind dat jaar werd dochter Leentje geboren. Minnekus behaalde een voor die tijd bewonderingswaardige leeftijd van 88 jaar en overleed in 1847.

De zee was zowel de vriend (het zorgde voor inkomsten) als de grootste vijand van de vissers. Zo kwamen diverse nazaten van Minnekus de Ruijter door de zee om het leven. Het grootste drama vond eind mei 1860 plaats. Minnekus zoon Teunis (63 jaar) en kleinzoon en naamgenoot Minnekus "Mink" de Ruijter (geboren in 1819) kwamen op 28 mei 1860 niet meer terug van hun visserswerk. Hun schip, een 'pink' genaamd de Prins Frederik der Nederlanden, waarvan Mink stuurman was, werd na een grote voorjaarsstorm door andere vissers ondersteboven aangetroffen. Alle zeven opvarenden. inclusief Minks zonen Arie (16) en Teunis (11 jaar) en zijn zwagers Zier Teunis Bronsveld en Willem Gonder, hadden het niet overleefd. In dezelfde storm, maar met een ander schip kwamen ook Machiel (1825) en Teunis de Ruiter (1839) om. broers van de eerder genoemde Mink. Zo kwamen in die fatale nacht de zoon, drie kleinzonen en twee achterkleinzonen van Marsmatroos Minnekus de Ruijter om het leven. Die grote voorjaarsstorm heeft later de naam Pinksterstorm gekregen. omdat meerdere pink-schepen waren vergaan en de storm uiteindelijk aan 32 Scheveningers het leven heeft gekost.

Ondanks dit grote drama zijn er veel nazaten van Minnekus de Ruijter. De kinderen van Minnekus en de daarna komende generaties hebben de vruchtbare trend van grote gezinnen binnen Scheveningen voortgezet. Iedere zoon/dochter bracht gemiddeld weer drie ? vier gezinnen voort. Dit houdt in dat er wat betreft de zevende generatie (geboren rond 1930-1940) een paar duizend nazaten van Minnekus rondlopen en voor de achtste generatie weer een veelvoud daarvan. Nazaten die grotendeels nog altijd in Scheveningen zijn gebleven en achternamen hebben als De Rui(j)ter. Keus. Verloop. Rog. Pronk, De Graaf Fieret, Baak, Harteveld. Vrolijk. Van der Harst. Breugom. Toet. Taal. Spaans en vele anderen.

Bekende nazaat: Maarten Vrolijk. voormalig minister van cultuur. recreatie en maatschappelijke werk in het kabinet Cals (1965-1966) en commissaris van de koningin in Zuid-Holland (1972-1984).

K

Hier wordt ik blij van. K bedankt.

Dominicus Minnekusse de Ruijter, ged. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 7 okt. 1759, ovl ald. 13 dec. 1847, zn. van Minnekus Minnekusse en Maria Gijsbertse Ros,

tr. 1e Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 19 okt. 1783 Clasina Arijense Taal, ged. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 22 juni 1760, begr. ald. 29 sept. 1795, dr. van Arij Pieterse Taal en Kniertje Dirkse Keus;

tr. 2e ?s-Gravenhage 23 okt. 1796 Cornelia Teunisse Buijs, ged. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 17 jan. 1762, begr. ald. 9 nov. 1801, dr. van Anthoni Leendertse en Clazina Willemse de Niet en wed. van Arij Kornelisse Dijkhuizen;

tr. 3e Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 20 febr. 1803 Diewertje Aalbertse Verheij, ged. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 22 april 1764, ovl ald. 23 april 1842, dr. van Aalbert Aelbertse Verheijde en Lena Baarthoutse Kunst en wed. van Evert Maartense Knoester.

Uit het eerste huwelijk:
1. Maria Minnecusse De Ruijter, ged. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 4 april 1784, begr. ald. 21 april 1785.
2. Arij Minnecusse de Ruijter, ged. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 27 mei 1787, ovl ald. 30 april 1860,
tr. 1e ?s-Gravenhage (kerkelijk Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage)) 8 sept. 1811 Alida Arijense Jol, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 29 sept. 1789, ovl ald. 26 febr. 1826, dr. van Arij Arijense en Adriana Maartense Vrolijk;
tr. 2e ?s-Gravenhage 14 mei 1828 Magteltje Dirkse Varkevisser, ged. KaZ 22 april 1792, ovl Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 13 april 1862, dr. van Dirk Bastiaanse en Claasje Kornelisse Kuijt en wed. van Cornelis Pieterse Plugge.
3. Minnekus Minnecusse De Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 15 okt. 1789, begr. ald. 20 aug. 1791.
4. Minnekus Minnecusse de Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 31 aug. 1791, ovl ald. 2 juni 1875, tr. ?s-Gravenhage 28 april 1819 Pietertje Cornelisse Taal, geb. KaZ, ged. KaZ 7 okt. 1792, ovl Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 24 juli 1849, dr. van Cornelis Pieterse en Huibertje Willemse Schaap.
5. Gijsbert Minnecusse De Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 7 aug. 1793, begr. ald. 24 aug. 1793.
6. Kniertje Minnecusse De Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 7 aug. 1793, begr. ald. 3 sept. 1793.
7. Dirk Minnecusse De Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 19 aug. 1794, begr. ald. 24 dec. 1794.
Uit het tweede huwelijk:
8. Teunis Dominicusse de Ruiter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 18 april 1797, ovl op zee 28 mei 1860, tr. ?s-Gravenhage 16 dec. 1818 Maria Chiele de Jong, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 30 maart 1797, ovl ald. 5 dec. 1869, dr. van Machiel Cornelisse en Adriana Cornelisse Verheij.
9. Maria Dominnecusse de Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 24 aug. 1798, tr. ?s-Gravenhage 6 sept. 1820 Floor Jacobse Pronk, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 19 aug. 1799, ? ald. 19 febr. 1859, zn. van Jacob Klare en Burgje Flore Tuit.
10. Klaazina Dominnecusse de Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 9 april 1800, begr. ald. 31 mei 1800.
Uit het derde huwelijk:
11. Leentje Minnecusse De Ruijter, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 28 dec. 1803.