Vraag en antwoord & Wie wat waar

Hallo,

Bij mijn speurtocht naar Gijsbert (geb. in Scheveningen, tot begin 1880 wonende te Schiedam en daarna naar Scheveningen teruggekeerd met zijn echtgenote Adriaantje van Bellen, een oudtante van mij) kwam ik recent een bericht tegen in de Schiedamsche Courant van 7 april 1881.  Dit bericht gaat over een zekere C. (of misschien G.) Fieret die kapitein was op het loggerschip Suzanna.  Hij zou op 7 april 1881 de haven van Vlaardingen zijn binnengelopen, terwijl zijn schip  in zinkende staat verkeerde. Het was ter hoogte van Borkum door een onbekend groot schip "aangezeild" waardoor de gehele achtersteven was weggenomen, alsmede de bezaansmast en het grootzeil.  Op hulpgeroep werd niet gereageerd. 

Dit is misschien een wat onwaarschijnlijk verhaal (in zinkende staat en dan helemaal naar van Borkum naar Vlaardingen), maar los daarvan is mijn vraag of iemand weet waar ik wellicht meer te weten kan komen over deze onforuinlijke aanvaring.  Is er misschien een register met ongevallen (aanvaringen, vergaan van schepen) met naam van het schip en de kapitein? Alvast bedankt.

Met vriendelijke groet,

Jacob van Bellen

Gijsbert Fieret, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 16 juli 1829, ovl ?s-Gravenhage 10 nov. 1889, zn. van Maarte Gijsbertse en Sijntje de Niet,
tr. Spijkenisse 6 dec. 1865
Adriaantje van Bellen, geb. Nieuw-Beijerland 31 mei 1842, ? ?s-Gravenhage 24 mei 1917, dr. van Willem en Maaike IJzerman.

Uit dit huwelijk:
1. Francina Martina Fieret, geb. Schiedam 20 juli 1866.
v2. Willem Cornelis Fieret, geb. Schiedam 24 aug. 1867, ovl Leiden 28 juli 1918, tr. ?s-Gravenhage (kerkelijk Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage)) 22 aug. 1894 Johanna Swier, geb. Vlaardingen 7 febr. 1872, ovl ?s-Gravenhage 12 dec. 1960, dr. van Gerrit en Maria Roosendaal.
3. Francisca Fieret, geb. Schiedam 22 nov. 1868.
4. Gijsbertus Fieret, geb. Schiedam 13 febr. 1870.
5. Gijsbertus Martinus Fieret, geb. Schiedam 12 nov. 1873, ovl ?s-Gravenhage 8 mei 1945.
6. Cornelis Maarten Fieret, geb. Schiedam 17 nov. 1877.
7. Jan Fieret, geb. ?s-Gravenhage 14 mei 1879, ovl Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 7 sept. 1879.
8. Maarten Cornelis Fieret, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 14 sept. 1880, ovl Rijswijk 8 april 1951, tr. ?s-Gravenhage 27 nov. 1901 Louisa Maria Bronkhorst, geb. ?s-Gravenhage 18 dec. 1879, ovl 10 febr. 1950, dr. van Fredrik Pieter en Maria Johanna Zanonie.
9. Adriana Fieret, geb. Schev. (Gemeente ?s-Gravenhage) 7 dec. 1881.

https://www.archieven.nl/mi/122/?mivast=122&mizig=210&miadt=122&micode=1025&milang=nl&mizk_alle=waterschout&miview=inv2
misschien levert dit nog iets op.

De in het krantenartikel genoemde G. Fieret is volgens mij niet de Gijsbert Fieret die met Adriaantje van Bellen getrouwd was omdat deze laatste in 1880 blikslager was volgens de geboorteakte van zijn zoon Maarten Cornelis.

Ik vermoed dat het hier gaat om de volgende Gijsbert Fieret:

Gijsbert Fieret, geb. Scheveningen 17-07-1846, ovl. Oostburg 16-03-1929 (82
jaar), zoon van Albert (Aalbert) (1814-1849) en Trijntje Korving (1810-1871),
tr. 's-Gravenhage 04-01-1871 Catharina Keus, geb. Scheveningen 23-09-1849, ovl.
 ald. 18-04-1913 (63 jaar), dochter van Leenderd (1812-1880) en Maartje Schaap
(1812-1886).

Uit dit huwelijk:
 1. Albert, geb. Scheveningen 16-12-1872, ovl.   ald. 16-10-1888 (15 jaar).
 2. Leenderd, geb. Scheveningen 09-10-1874, ovl.  ald. 05-07-1875 (9 maanden).
 3. Trijntje, geb. Scheveningen 31-01-1877, ovl.  ald. 10-12-1879 (2 jaar).
 4. Leenderd, geb. Scheveningen 23-09-1878, ovl. Dordrecht 13-07-1961 (82
    jaar), tr. 's-Gravenhage 18-12-1901 Jacoba Cramer, geb. Scheveningen
    05-03-1879, dochter van Cornelis (1841-1888) en Lena Knoester (1845-1919).
 5. Gijsbert, geb. Scheveningen 13-01-1881, ovl. Oostburg 14-07-1955 (74 jaar),
    tr. 's-Gravenhage 09-12-1903 Johanna Hazenboom, geb. Scheveningen
    22-09-1879, ovl. Oostburg 18-06-1956 (76 jaar), dochter van Martinus
    Cornelis (1856-?) en Geurtje Johanna Jacoba van der Zwan (1856-1932).
 6. Maarten, geb. Scheveningen 10-09-1882, ovl. Terneuzen 25-01-1971 (88 jaar),
    tr. 1e 's-Gravenhage 16-10-1907 Maria Bal, geb. Scheveningen 03-09-1884,
    ovl.  ald. 31-01-1913 (28 jaar), dochter van Gerrit Maarten (1851-1931) en
    Pieternella Westerduin (1851-1928), tr. 2e 's-Gravenhage 01-12-1915 Leentje
    Bal, geb. Scheveningen 03-10-1888, ovl. Terneuzen 21-11-1925 (37 jaar),
    dochter van Jan (1862-1939) en Petronella van der Zwan (1861-1956).

Overigens moet de schade meegevallen zijn want op 17 juni 1881 zeilde schipper G. Fieret al weer uit met de Suzanna (reder G. de Jong) vanuit Vlaardingen. Op 21 november 1881 keert de Suzanna terug in Vlaardingen van de 4e reis. De Suzanna was mogelijk van het type zeillogger dat door Jan Ensing rond die tijd getekend is (bron: Wikipedia). Bij de beschrijving: 'de gehele achtersteven was weggenomen', kan ik mij voorstellen dat het om de spiegel van het schip gaat.

Jaap van der Toorn

Mooi stukje onderzoek Jaap.

Bedankt Jaap  :)

In Emden ligt trouwens een gerestaureerde logger van dit type, de AE7 Stadt Emden (zie foto, Wilipedia, Matthias Suussen, onder licentie CC BY-SA). Volgens de beschriiving op Wikipedia zou deze logger in 1908 in Scheveningen gebouwd zijn, maar ik weet niet of ik dat moet geloven. In 1905 werd de Sleephelling Maatschappij Scheveningen (SMS). opgericht met scheepshellingen voor het onderhoud en kleine reperaties, niet voor de bouw van complete loggers. Ook hadden volgens mij de loggers uit 1908 een ronde achtersteven, dus ik vermoed dat de Stadt Emden ouder is.

Rond 1880 was er in Emden wel een vloot van 11 loggers van dit 'platgat' type behorende aan de Emder Heringsfischerei AG (opgericht in 1872). De bewegingen en opbrengst van deze Emder vloot werden o.a. in de Vlaardinger Courant met regelmaat gerapporteerd. Hieronder een samenvatting uit de Vlaardinger Courant van 19 februari 1879, met opbrengst in tonnen vis in 1878. Op de lijst staat ook een 'Stadt Emden' maar dat betekent natuurlijk niet dat dit dezelfde is als de museumlogger.

Bronnen:
Heringslogger AE 7-Stadt Emden: https://www.emden-touristik.de/sehenswuerdigkeit/heringslogger-ae-7-stadt-emden-emden (https://www.emden-touristik.de/sehenswuerdigkeit/heringslogger-ae-7-stadt-emden-emden)
Wikipedia Loggerfischerei: https://de.wikipedia.org/wiki/Loggerfischerei (https://de.wikipedia.org/wiki/Loggerfischerei)
Stichting Haags Inustrieel Erfgoed (SHIE): https://shie.nl/bedrijven/sleephelling-maatschappij-scheveningen-1905-2005/ (https://shie.nl/bedrijven/sleephelling-maatschappij-scheveningen-1905-2005/)
Vlaardinger Courant (19-02-1879): https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000424145:mpeg21:a00004 (https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000424145:mpeg21:a00004)

Jaap

Ik kon het toch niet laten en ben nog wat verder gaan zoeken. Ik willde met name meer weten over de omvang van de schade en de tijdlijn. Daar heb ik wat meer zicht op gekregen door het onderstaande overzicht uit het 'Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard, IJselmonde, Kralingen & Vlaardingen' van woendag 6 april 1881. Uit dit overzicht blijkt dat de Suzanna op maandag 4 apri 1881 is binnengelopen met 'averij aan tuig en achterschip'. Dat klinkt in ieder geval minder dramatisch als 'in zinkende staat'. Volgens verschillende krantenartikelen vond het incident plaats op zaterdagavond, d.w.z. zaterdag 2 april 1881. De afstand van Borum to Vlaardingen is ruimbemeten ongeveer 180 zeemijlen, dus met een vaart van 5 knopen is dat in 36 uur te doen. Voorwaarde is natuurlijk dat de wind gunstig en het tuigage bruikbaar is.

Iets anders dat opvalt is dat de Suzanna zich bezig hield met trawlvisserij op schol. Dat de Suzanna met 10 kisten schol terugkwam betekent dat zij met ongeveer een derde tot een kwart van de normale vangst aan boord had (vergeleken met de andere loggers). Er wordt in de krantenartikelen geen melding gemaakt van verlies of schade aan het trawlnet, dus ik vermoed dat het trawlnet niet uit stond op het moment van het incident...

In het onderstaande overzicht staat G. Firet aangegeven als 'st.' Ik neem aan dat dat  voor 'stuurman' staat.

Bron:
Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard, IJselmonde, Kralingen & Vlaardingen' van woendag 6 april 1881 : https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000528028:mpeg21:a00005 (https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMSAVL02:000528028:mpeg21:a00005)

Onderstaande foto is van de 'Duitse Bocht', gemaakt op vrijdag 23 juni 2023 vanuit KL1130 van Kopenhagen naar Amsterdam. De foto laat de monding van de Eems zien met de Waddeneilanden Schiermonnikoog, Rottemerplaat,  Rottemeroog, Borkum, Kacheloplate, Memmert en Juist. Opvallend zijn de wolkenstraten die onstaan vanaf Borkum, Memmert en Juist. Ik weet niet of de foto bijdraagt aan het verhaal maar ik vond het zelf wel aardig om hem te delen.

Jaap