Herinneringën deel 1

[vreemdeling]

Wijbe,
Het verwondert mij steeds dat er in de super marché 's in Frankrijk en Lixemburg nog zoveel zoute vis en stokvis te koop wordt aangeboden.
Jij als "halve fransoos "moet daar de reden van weten !
Heb jij dit ook in de huiselijke kring te eten gekregen ?

Wat reacties betreft m.b.t. je foto reportage heb je gelijk.
Ik bezoek graag de uitgebreide vitrines met kaas en zuivel producten in de vestigingen van Auchan, Cactus, Champion en Match.
Het verwondert mij steeds weer dat zo'n uitgebreid aanbod nog steeds wordt verkocht.
gr.
cor

[Wybe-M2]

Nee ik heb dit in FR nooit gegeten. Wel heel vroeger bij mijn moeder thuis in Fryslan. Maar die wist ook niet echt hoe het moest. De stokvis moest eerst mals geslagen worden o.i.d.
Speelt wellicht mee dat mijn schoonfamilie hun roots niet aan de kust (het Blootland) hadden, maar in het Houtland. Zo at men er bijv. ook geen zeevruchten (behalve mosselen). Terwijl 'Fruits de Mer' aan de kust zeer populair is, vooral met de feestdagen.

Wellicht dat er veel portugezen in die regio's wonen? Daar is stokvis vrij populair dacht ik. Langs de hele Middellandse Zee, ook in Zd-Frankijk wordt vrij veel stokvis gegeten. Wellicht is dit ook van invloed?. Verder was het vroeger natuurlijk een goedkoop volksvoedsel. Ik kan me voorstellen dat in de oude industriegebieden in Nrd-Frankrijk/Wallonie-e men het eten hiervan voortzet.

[schubbereet]

Vreemdeling en Wybe, mijn vorige werkgever in Zoetermeer, is een echte zeeuw.
Hij en zijn zonen zijn gek op stokvis, wat hier in de randstad moeilijk is te krijgen.
(Toen ik de jaren 60 bij Hector Janssen werkte, werd boven op zolder, de kabeljouw gedroogd en mechanisch plat geslagen)
In Zeeland daar in tegen, is het wel volop te koop, ik heb eens bij een bezoek aan vrienden in Vlissingen, stokvis voor hun gekocht.
Was het vroeger volksvoedsel, tegenwoordig is het aardig aan de prijs, ik betaalde 5 jaar geleden, 5 euro per ons.
Zij lieten het 36 uur weken in water dat om de 9 uur werd ververst, om het zout er uit te krijgen.
Daarna wordt het in circa 20 minuten gaar gekookt en het ze eten het met rijst en wortelen.

Schub

[Doggersbank]

http://www.smitstokvis.nl/index.html

Kijk eens op deze site voor stokvis.
Het is volop te verkrijgen.
Vraag bij uw haring en vis leverancier.

Gr, Jan.

[vreemdeling]

Doggersbank,

Een verhelderende reactie.
Voor iedereen begrijpbaar.
Met dank.

Vreemdeling

[vreemdeling]

Klipvis.

In de periode rond 1950- 1960 kwam ik regelmatig met de schepen van de rotterdamse firma Wm. H.Müller en Co. NV.in de haven van Bordeaux.
Kwam je met een schip varende op de lijndienst Rotterdam - Bordeaux dan was de losplaatst aan de Quai des Chartrons, dus aan de kade van de rivier.
Kwam je met een schip varende op de lijndienst Casablanca - Bordeaux dan was de losplaats in het Bassin á Flot.
Stroom opwaarts varend aan de rechterzijde van de rivier de Garonne, net voor de bebouwing van de stad Bordeaux.
Om vanaf de rivier de Garonne in dit Bassin te komen moest, afhankelijk in welk Bassin ( 1 of 2 ) er gelost en geladen moest worden,
één of twee sluizen worden gepasseerd.
In dit bassin was ook de thuishaven en losplaats van de grote New Foundland trawlers uit Bordeaux.
In die tijd prachtige grote schepen met een dubbele opbouw.
Meestal voortbewogen door motoren.
Het waren toen allemaal nog zijtrawlers.
Deze schepen losten in dit bassin hun ladingen vis.
Echter geen verse vis, wat ook niet mogelijk was vanwege de lange reisduur van deze schepen en wel zo'n 3 maanden kon duren.
Maar de te lossen lading bestond uit klipvis.
Aan boord gefileerd, gezouten en in de ruimen opgeslagen.
Bij de lossing werd de klipvis in de ruimen van de trawler vanuit de keeën los op paletten geladen en per hijskraan vanaf het schip op de kade gezet en per vorkheftruck naar de opslagplaats gebracht.
Meer als een dag waren te dokwerkers hier mee bezig.
De geloste lading verspreidde geen aangename geur, vooral op zomerse dagen.

Jaren later ( +/- 1990 ) heb ik een foto reportage gezien in het visserij museum van Fécamp.
Deze reportage ging over het leven aan boord van een Fécampse New Foundland trawlers.
Ook hier werd aan boord klipvis gemaakt.
In grote lijnen kwan het neer op........

Meerdere mensen verrichtten deze handelingen en de werkzaamheden bestonden uit...!
De gevangen vis verwerken.
Op het potdeksel van de scheepsverschansing waren meerdere scherpe pinnen aangebracht.
De kabeljauw werd met de bovenkant van de kop in deze pin geslagen.
Buikzijde van de vis was dus naar de verwerker gekeerd.
Buik werd opengesneden en ingewande verwijderd.
Hierna werden de graten verwijderd en als laatste de kop.
Vis spoelen na deze handelingen ?
Waarschijnlijk werd de "gevlekte " vis beneden deks in het visruim gezouten en plat in de keeën opgeslagen.
 

Vreemdeling

[vreemdeling]

Schub,
Nog een reactie op uw reactie d.d. 22/9 m.b.t. stokvis.
Jij hebt voor deze genoemde stokvis wel erg veel betaald.!
Vrijdag 15 oktober was ik in de franse supermarkt Auchan in de stad Luxemburg.
Op de vis afdeling stonden 2 paletten met stokvis.
Een palet met stokvis van kabeljouw .
Prijs € 11.99 per kg.
De ander palet met stokvis van zwarte koolvis.
Prijs  € 9.99
Beide afkomstig uit Portugal.

Wel een groot verschil met wat jij betaalde.

gr.
vreemdeling

[schubbereet]

Dat is niet duur Vreemdeling.
Ik heb even op de site van Schmidt Zeevis uit Rotterdam gekeken en daar staat de volgende prijs.

Opmerking: Stokvis is gedroogde, gezouten en daardoor lang houdbare gemaakte vis, meestal kabeljauw. Stokvis is te koop in goedgesorteerde viswinkels, soms onder de naam bacalao. Echter, stokvis is duur geworden, u moet rekenen op € 27,50 tot € 34,00 p/kg.

Dat is een behoorlijk verschil.
Grt.

Schub

[Wybe-M2]

Komt wrs omdat er in NL weinig handel in stokvis is.
Ik was een week op Madeira en daar lag volop stokvis in de supermarkt. Had helaas mijn camera niet bij me. IK heb ook geen idee van de prijs daar.

[schubbereet]

Dat zou best wel eens de oorzaak kunnen zijn Wybe, in landen waar het veel wordt gegeten, ligt de prijs een stuk lager.
Ik heb wel eens naar Canvas gekeken naar het progamma, Gentse Waterzooi.
 In Gentse waterzooi trekt Gène Bervoets kriskras door de wereld op zoek naar ingrediënten voor een regionale versie van Gentse waterzooi. Hij snuffelt op lokale markten, maakt kennis met boeiende mensen en exotische locaties.
Hij was eens in Portugal en daar stonden de prijzen op een schoolbord, ik dacht 11 euro de kilo.

[roker]

Bacalao word veel door Surinamers gegeten . je hebt twee soorten . Engelse en Noorse . Maar Bacalao is geen stokvis . Alhoewel het is van kabeljou gemaakt . Bacalao week je terug . Stokvis word eerst gebeukt ( daar weet Schub alles van . ) en daarna geweekt in ongebluste kalk . Op een gegeven moment mocht dat niet meer . ( gek he ) daar na werd er een ander middel gebruikt maar dat was nog rotter . Hector kreeg de stokvis niet meer blank en is er mee gestopt .

[roker]

 

[Wybe-M2]

Het drogen van vis in een haventje op Madeira:

[vreemdeling]

In het kookboek.... Recepten   Huishoudschool
                                                    L.van Meerdevoort
                                                    Den Haag
26e druk  juli 1953
staat het volgende.
                                      Stokvis koken

De ongeweekte stokvis wassen, 2 a 3 dagen weken. ( vel en) graten verwijderen. enz.

Hieruit blijkt dus dat er in stokvis nog een graat aanwezig is.
Als ik afbeeldingen van drogerijen van stokvis bekijk, dan blijkt dat de kabeljauw "rond "wordt gedroogd. ( zonder kop en ingewanden ).in tegenstelling met de kabeljauw welke tot klipvis wordt verwerkt, waarvan de graat wel wordt verwijderd en plat (" gevlekt ") wordt opgeslagen of gedroogd.
en is dus bacalao.
De door mij gesignaleerde paletten met stokvis in de franse en luxemburgse super marcheës  is dan in feite bacalao.
Uitdrukkelijk wordt er bij de uitgestalde paletten met vis vermeld. dat het gedroogd en gezouten is.

Het volgende hoofdstuk in dit kookboek gaat over "zoute vis "

Bij deze categorie staat ook vermeldt.... "Lippen en kelen "
Persoonlijk heb ik dit nog nooit als handelsartikel gezien, zowel in binnen- als buitenland.
Mijn grootvader wist hier wel over mee te praten, maar alleen als er vroeger aan boord "zoute" vis werd gemaakt.
Normaal bij de verse visvaart zijn geen viskoppen disponibel..
Ik denk dat dit onderwerp meer in Vlaardingen thuis hoort.
De franse New Foundland vissers kenden dit ook en maakten dit aan boord graag voor zich zelf klaar als delicatesse.
Ook hier zijn dan weer voldoende viskoppen aanwezig bij de verwerking van de vangst  als klipvis..

En misschien kan Wijbe M mij helpen. Een half leven heeft hij in Frankrijk gewoond.
In het artikel "klipvis " had ik het over de haven van Bordeaux waar de franse New Foundland vissers hun ligplaats hadden.
De zone waar deze haven ligt heet Bacalan.
Kan deze naam de maken hebben met het woord "bacalao " of gaat mijn fantasie dan te ver ?
Ik heb geen overeenkomst tussen beide woorden kunnen vinden.

Vreemdeling

[JaapvD]

"Lippen en kelen " van kabeljauw
Die gebruikten ze bij de Firma Prins in IJmuiden voor kibbeling   ..at je je vingers bij op

                           grts Jaap