Herinneringën deel 2

[Nico]

Uit een boekje

[Rinus.N]

even de teks pagina gedraait

[Post Boy]

Gy-448 Isernia".

[vreemdeling]

                                                Lever centen.
                                  ( aan boord van de Aberdeen trawlers )

De totale leef omstandigheden van de visserman aan boord van de vissersschepen, had een drastische behoefte aan veranderingen, om het leven van de visserman aan boord in allerlei opzichten  menselijker te maken.
De voorgaande levensstijl  was al eeuwen oud en was nog steeds zo gegroeid uit  de ouderwetse manier van een lange familie connectie van de visserman met de zee.
Wat onvermijdelijk was en wat uiteindelijk gedurende de  volgende jaren gebeurde, was,  dat de schepen zeewaardiger en groter werden.
De accommodatie verbeterde, de overgang van zeil naar mechanische voortstuwing vond plaats, gebruik van olie en gas verlichting , elektriciteit en nog meer verbeteringen, werden toegepast.
Door het Ministerie van Handel werden voor de schepen richtlijnen en regels vastgesteld, maar voor de bemanning was er nooit een organisatie geweest betreffende de  regelgeving ten aanzien van  de bemanning aan boord van de schepen en hun werk omstandigheden.
En er was nooit in deze bedrijfstak tot zover, enig meningsverschil geweest  tussen reders en bemanningen.

En daarom was het zo verwonderlijk dat een actie aan boord van de trawlers, de eerste moeilijkheden bracht.
De betreffende actie onder de bemanningen bestond o.a. , dat zij de schepen in de havens verlieten en weigerden om weer te gaan varen, voor dat alle problemen waren opgelost.

De reden van het meningsverschil was de inmenging van de kant van de reders, over de verkrijging en verwerking van vis lever en het olie geld wat uit deze verwerking  werd  verkregen.
Gedurende vele jaren werd de lever van de vis door de bemanning bij het strippen zorgvuldig apart gehouden en in 40 gallons grote houten vaten opgeslagen.
Deze vaten stonden aan dek en werden lever vaten genoemd.
Dit waren extra inkomsten van de bemanning, waarover zij zelf konden beschikken en was al heel lang een verkregen recht van de bemanning.
Het was veel extra werk voor de bemanning en het was geen eenvoudige zaak om een groot aantal van deze vaten op een open dek, tegen de verschansing te sjorren en het  gedurende de gehele reis, ook veilig binnen te brengen.
Menig visserman is gewond geraakt om opnieuw de vaten te sjorren, als zij bij slecht weer, waren los geslagen.
Op de grotere trawlers kon het zelfs voorkomen dat er meer dan honderd vaten aan dek worden meegenomen.
Spurn Point aan de mond van de Humber, stond bekend als “de hoek van de lever vaten “, omdat er veel vaten verloren gingen als de trawlers bij slecht weer dit punt rondde, om het laatste stuk van de thuisreis te kunnen afleggen.

Maar de jaren van de lever vaten hadden hun langste tijd gehad.

In 1950 werden door de reders aan boord van de meeste trawlers ketels geplaatst, om op zee de lever  om te zetten in olie en daarna op te slaan in tanks beneden deks.
Dit was een nogal grote verbetering van de voorgaande methode, waar de olie werd gefabriceerd in fabrieken aan de wal.
En het is nog al logisch dat de bemanningen hier tegen in opstand kwamen.
Omdat het altijd was gezien als één van hun rechten.
De gehele visserij sector werd hierdoor weken lang tot stilstand gebracht, tot dat er een overeenkomst werd bereikt.
De Bond van Transport arbeiders bemiddelde in het meningsverschil en zette een reorganisatie van de bemanningen in beweging.
In deze grote tak van industrie was er een grote behoefte aan een  juiste omschrijvingen  van de regelgeving..
Verschillende sectoren verenigden zich of vormden werk groepen, wat verbetering bracht in de arbeid omstandigheden in de dienst op zee.
En van af 1950 hield ook het Ministerie van Visserij meer toezicht op deze betreffende tak van industrie,

[vreemdeling]

                                                    Opstapper

Gedurende de depressie in de scheepvaart en visserij rond de vroege  jaren van 1930, werd een nieuwe trawler, de Foamflower,  toegevoegd aan de vloot van de reeds opgelegde trawlers, in afwachting van betere tijden.
Een succesvolle schipper had de orders voor de bouw van dit schip reeds voor deze slappe periode geplaatst en het schip werd nu geheel visklaar afgeleverd.
Toen de depressie  wat verminderde en meer schepen weer in de vaart werden genomen, was zij er ook klaar voor en ik monsterde aan op dit schip en we vertrokken op 5 April 1932 naar de visserij.

Als een schip een tijdje in de haven opgelegd heeft gelegen, treedt de aftakeling van een schip veel sneller op dan als het schip in de vaart zou zijn, maar voor een nieuw schip, wat nog geen kennis heeft gemaakt met de zee, was de schade veel erger en was hier veel sneller ingetreden,
De masten en het want met haar staaldraad stagen, waren nog nooit onderhevig geweest en of waren uitgezet en uitgerekt bij bewegingen zoals een schip op zee dit nu eenmaal ondergaat, bij het stampen en slingeren van het schip.
En overal waren er moeilijkheden.
De dikke staalkabel langs de verschansing, waar aan het vistuig was vast gemaakt, brak af en het vistuig slingerde over het dek.
Het een na de andere maststag brak af en liet de mast zonder steun.
Alle staaldraden, touwwerk en lijnen moesten worden vernieuwd.
Het houten dek lekte als een zeef totdat het dek was doorweekt en de houten dekdelen opzwollen.
De winch werkte stroef door de lange periode dat zij buiten bedrijf was geweest en gaf voortdurend ongemak tijdens de reis.
Voor een nieuw schip in deze conditie was het in het geheel een grote afgang.
Gelukkig gaf de machine voor de voortstuwing, na lang niet te zijn gebruikt, geen problemen.

Wat aantekeningen

Gaan bij IJsland vissen op 24 mijl NNO van Stalberg Corner.
Weinig vangst.
Stomen naar de Noord zijde van de Ness.
Vangst 60 manden, verschillenden met platvis
Zware mist noodzaakt ons bij Thuluk te gaan vissen..
Vangst van wat schelvis en veel kabeljauw.
1800 kits vis aan boord en stomen huiswaarts.
Besomming 1080 pond. Handel nog steeds slecht.

Een verslag van dezelfde persoon aan boord van een andere trawler.

Naar zee vertrokken op de 12e September 1932 aan boord van de Cape Barfleur.
Bestemming Beren eiland. Bij nadering van het eiland ontvangen we berichten van aanhoudende NW storm. Namen de kans waar en ook het risico om ergens opperte  te vinden en stomen naar Spitsbergen of zoals nu wordt genoemd, Svalbard,

Onze gok bleek een goede gok te zijn. Bij de Batty banken vinden we een goede opperte, dicht onder de met ijs bedekte pieken., in 20 tot 30 vadem water en belangrijke dichte scholen kabeljauw.
De kabeljauw was heel er slijmerig door de dichtheid van de scholen en bij het strippen van de vis constateren we dat het hoofdvoedsel van de vis een soort koningsblauw gekleurd zeewier is,.
Dit zeewier kleurde alles met haar sterke concentratie en veroorzaakte ook een  sterke geur. We moesten de vis diverse keren wassen om de blauwe kleur kwijt te raken en gebruiken veel ijs bij de opslag in de keeën.
We aten van de vis die de kok voor ons klaarmaakte en vonden de vis lekker.
Wij proberen op 15 vadem in de Magdalen's baai met hetzelfde resultaat.
Binnen vier visdagen waren we onderweg naar huis. We passeren veel schepen onderweg naar Beren eiland, die nog steeds in afwachting waren tot de NW storm zou afnemen.
Wij hielden wijselijk onze mond.
Wij brachten 1900 kits mooie vette kabeljauw aan wal, maar de vishandelaren roken  de jodium geur uit het zeewier, wat genoeg voor hen was, om onze vangst af te keuren.
Ongetwijfeld wilden ze wel onze vis, maar dan wel zoals gewoonlijk van de door hen vast gestelde prijs. Ze wilden geen uitleg over de gevangen vis horen  om de prijs maar zo laag mogelijk te houden, wat uiteindelijk een gemiddelde prijs van 10 shilling per kit opleverde.

Op een van de volgende reizen naar Beren eiland vertrekken wij op 17 Oktober.
Visten ten Westen en ZO van het eiland.
Veel kabeljauw en wind.
Brengen 1540 kits vis aan wal en besommen 1078 pond.

Op 9 November opnieuw naar Beren eiland.
Veel vis op een diepte van 160 vadem.
Brachten die reis 1901 kits vis aan wal en de besomming was slechts 490 pond.
Ergerlijk voor al het werk wat het heeft gekost.

Op 19 December weer een vertrek naar Beren eiland.
Op Kerstmis tot onze nek in de kabeljauw. Bereneiland te NW of N van ons en vissen op 120 vadem diepte.
Brachten 1780 kits vis aan wal met een besomming van 830 pond.

Na nog enkele van deze reizen met een slechte besomming, besluit ik er mee te nokken.
.

[A.Oosterbaan]

Cape Barfleur

[A.Oosterbaan]

De Nieuwe H-105

[Maart]

Wat een schuit het is een pracht

Maart

[vreemdeling]

                                           Dagboek

Het niet vertellen aan anderen wat je had gevangen of waar je had gevist, was niet alleen een veel voorkomende handeling bij de drijfnet vissers, maar even goed gebruikt bij de trawlvisserij en niet alleen in Nederland maar eveneens in andere landen. Het dagboek zal het u laten zien.

                                     Dagboek van een onbekende schipper.
                                                             1977

21.8.77  vertrokken.
Uitgezet bij Sunborough. Alle schepen zijn hier. Maar we doen het niet goed.
Windkracht 9 NNO. Twee mijl van ons vandaan zoekt ook  het patroulle vaartuig
beschutting bij Lerwick en zij zal het ons dan ook niet lastig maken.
Ongeveer alle schepen liggen meer zeewaarts te steken.

23.8.77.
Hebben 200 manden scheep gehaald. Ik heb de andere schepen verteld dat ik lig te steken. Zij weten niet dat ik binnen de territoriale wateren aan het vissen ben.
Moet maken dat ik de vis opgevangen heb voor de andere schepen weer gaan vissen.

24.8.77
Buitengewone visdag. Bij elkaar 800 manden. Schepen zeewaarts liggen nog te steken. Zij denken ook dat wij liggen te steken ( ha, ha, ha, ) Dat is 450 kits vis in twee dagen. Moet maken dat ik alles heb gevangen voor de weers situatie beter wordt. De wind is nog steeds NNO.

 24.8.77
We hebben net weer uitgezet. Verrekte goede trek. Ik ben nu de vis aan het opvissen.
Verrekt, weer 250 manden vandaag. 3 dagen vissen voor 600 kits.

25.8.77
Weer eens 300 manden. Ik ga het de andere schepen vertellen als ik nog eens 500 manden heb opgevist, Nee, laat ik er 700 van maken. De anderen zullen zich belazerd voelen. Sta nu 47 uur op mijn poten zonder te slapen. Ik moet snel eens gaan slapen.

26.8.77
De stuurman zegt dat we nu 800 kits aan boord hebben. Moeten morgen naar binnen voor ijs. De schepen buiten de territoriale wateren vangen tussen de 10 en 50 manden, stom .... dat zij niet binnen de territoriale zone durven komen. Sta nu 54 uur op mijn poten. We hebben 9 uur liggen strippen. Ik ben naar beneden gegaan om de stuurman in het visruim te helpen, Hij kan haast niet meer op zijn benen blijven staan, Moeten al de vis spoedig van dek af hebben anders zullen anderen het zien.

27.8.77
Lopen Lerwick binnen. 3 uur slaap gekregen. 900 kits vis aan boord. Ik heb Keith op de Carlisle verteld over onze visstek en vertelde hem, dat hij het ook aan Jack Major moest laten weten door middel van onze code ( hij zei, dat hij het zou doen )

28.8.77
Hebben ijs aan boord en uitstomend. De andere schepen stomen naar de Papa bank.
Stomme klootzakken. Keith en Jack vangen nog steeds veel vis waar ik vandaan ben gekomen. Ik heb de reder gebeld en hem verteld dat we 900 kits aan boord hebben. Ik ben eigelijk een rotzak. Wij zijn nu 7 dagen uit.

29.8.77
Keath en Jack hadden een vangst van 200 kits elke dag. Ik hoop dat zij geen leugens vertellen maar dat zullen ze niet doen, nu ik hun het visstek heb laten weten. Ik voel me wel schuldig dat ik het niet aan de andere schepen heb verteld. Maar laat ze de pest maar krijgen. Wind nog steeds NNO kracht 4.
Hebben 1000 kits aan boord.
Dave Cooper riep me op op de 2382 meter band. Probeerde hem te vertellen wat er gaande was, maar dan in bedekte termen.
Jack zei dat hij kon “barsten” . Maar dat kan ik niet doen, hij is ook een collega.
Vertelde Dick Cooper dat hij maar eens langs moest komen voor een fles drank, wat een code is tussen ons, als we een goede vangst hebben,  maar hij zei dat hij te ver weg was.

30.8.77
Net gehaald, 50 manden.
Dave Cooper roept mij op V.H.F band op. Kan hem niet antwoorden wat ik zat op een lagere frquentie en als ik naar een hogere frquentie zou gaan,  zouden de andere schepen mee kunnen luisteren. Ik riep hem weer op dat hij mij moest oproepen als hij dichter bij was, daar mijn V.H.F. kapot was. We zijn nu 9 dagen uit vandaag en wij maken een goede reis. Keath en Jack en ikzelf zij hier de enige schepen. Ben benieuwd of Dave Cooper nog komt. Hij is gekomen. Ik hoorde hem zo juist en vertelde hem het verhaal,
Hij was erg blij want had had een slechte tijd achter de rug en nog maar twee dagen over om de reis wat goed te maken.

1.9.77
Alle vier hadden we een goede visdag. Vertelde de drie anderen ook de overige schepen het te laten weten. Zij lachten me uit en vroegen me hoe ik dat zou willen doen. Ik riep alleen Pete Brown van de trawler Yerso op en vertelde hen dat ik zo juist had gehaald en 600 manden had gevangen ,maar in werkelijkheid waren het er maar 10 en de volgende trek 200 maar het waren er maar 60.

2.9.77
Al de schepen die hier nu vissen doen het vrij goed. Zij allen bedanken mij dat ik hen heb verteld over deze stek. Ik vertelde hen wel, dat ik het hen niet eerder heb laten weten.
Ik ben een leugenaar ... maar het is nu eenmaal zo. Ik wilde het voor mij zelf houden.

3.9.77
Heb de schepen wijsgemaakt dat ik de hele nacht heb liggen strippen., maar dat is niet waar. De stuurman vertelde me dat we 1500 kits aan boord hadden.
Heb de reder gebeld om te zien of we naar huis konden komen. Ik hoop hartstikke dat  het mogelijk is. Ik krijg er een beetje genoeg van. Gisteren in het geheel niet geslapen. Wind Oost, kracht 3.

4.9.77
Binnen gekomen.Gelijk met Dave Cooper. Wij gaven 1600 kits op. 900 kabeljauw, 400 schelvis, 100 haai en 200 koolvis. We zullen een goede reis maken.
Dave Cooper geeft 1000 kits op voor een 17 daagse reis. En wij deden het in 15 dagen en losten 1671 kits en braken een haven record. En besomden 42.532 pond.
Een fles champagne.
Dave Cooper besomde 26.000 pond, Keith Herron geeft 1200 kits op, Jack Major 1160 kits en de andere schepen ongeveer 900 tot 1000 kits.

Dit dagboek werd ergens op een zolder in Grimsby gevonden.
Naam van de schipper en van zijn schip onbekend.

[zier]

Het had een hollander kunne wezen cor.

[vreemdeling]

                                                Bijgeloof

Vrouwen waren niet gewenst aan boord van schepen.
Is er bij ons niet het gezegde,,,, Een vrouw en een kip.... is de pest op een schip.
De gemeenschap van zeevarenden had een een ander “opperwezen “ als de mensen aan de wal.
Hun “opperwezen “ was een prachtige vrouw die er niet op gesteld was dat de mannen meer aandacht aan andere vrouwen besteedde, dan aan haar.
Als er een andere vrouw aan boord was, werd zij kwaad en zou zij de zeeën het sein geven om grote golven te creëren, om het schip en alles wat er zich aan boord bevond, te vernietigen.
Als er zich wel een vrouw aan boord zou bevinden en de zee onstuimig zou worden, moest de vrouw aan boord haar kleren uit trekken en haar borsten ontbloten, als je wilde dat de zee weer kalm werd.
Rond 1700 werden naakte vrouwen figuren op de boeg van het schip geplaatst., omdat het zeevolk geloofde, dat het slecht weer of storm zou tegen houden.
Gedurende de 19e eeuw moesten de hoofden van de vrouwen figuren, zoals werd geloofd, meer effect opleveren als ze het gezicht van een werkelijk in leven zijnde persoon zou vertegenwoordigden. En meestal waren dat replica van bekende zangeressen of de mooie vrouw van de kapitein of één van zijn mooie dochters,

Een zeker soort zeevarenden, terwijl zij op weg van huis naar het schip gaan, proberen zich te behoeden voor zekere gevaren.
Als je iemand ontmoette met rood haar, moest de zeeman de roodharige eerst groeten, voor dat het was geoorloofd dat de roodharige het eerst zou spreken.
En dat zou weer een waar teken zijn, dat je die reis op zee weinig of zelfs slecht geluk zou ontmoeten.
Als jezelf een zeeman zou ontmoeten op weg naar zijn schip, wens hem dan,  onder welke omstandigheden dan ook... Veel Geluk.
Want deze vriendelijke geste heeft een tegengesteld effect voor de zeeman.
En zijn enige mogelijkheid om deze ongeluk vloek ongedaan te maken is om bloed te laten zien.
De laatste persoon waarvoor je moet uitkijken om die tegen te komen op weg naar je schip, is een geestelijke.
Een geestelijke draagt altijd zwarte kleding en zwart wordt geassocieerd met begrafenissen.
Dus als je zo'n persoon op je weg naar het schip zou ontmoeten, kan het worden gezien als een voorteken van je eigen dood.

In de vooroorlogse jaren was dit op Scheveningen ook wel zo.
Als protestant dorp zagen wij erg weinig pastoors en nonnen op straat.
Als er een logger op vertrek lag en werd uitgezwaaid door vrouw en kinderen van de bemanningsleden en er een pastoor of nonnen langs de haven liepen, werd er direct gemompeld.... Jongens, dat wordt een “misse “reis.

Zoals al eerder was verteld , was het “opperwezen “ van de zeevarenden een erg jaloerse vrouw, wetende dat een geestelijke een afwerende houding zou hebben ten aan zien van haar.
Zwart is altijd de kleur die wordt geassocieerd met de dood.
Zwarte kleding of een zwarte zak dragend werd gezien als het lokken van een plotselinge dood.

Dit heeft dan schijnbaar op Scheveningen weinig invloed gehad.
Ik kan mijn vader alleen maar herinneren op weg naar de logger in een zwarte Engels leren broek, zwarte trui en een zwart “ruig “jek.
En natuurlijk zijn zwarte zak.
Alleen zijn pet was grijs.

Echter een zwarte kat brengt ongeluk als ze jouw pad kruist op weg naar je schip.
De zwarte kat aan boord wordt door de zeeman in een ander licht gezien.
Het zou het teken zijn van een veilige terug keer, als je zo'n kat aan boord had.


De Vrijdagen speelden ook een grote rol in hun leven.
De visserman noemde het.... De Geen Geluk Brengende Vrijdag .
A Friday sail... Will always fail.
Waarom ?
Christus werd op Vrijdag gekruisigd en is op Zondag opgestaan.
Daarom werd het vertrekken op Vrijdag als “niet respect vol” beschouwd.
Sommigen beweren zelfs, dat als je ging bekijken naar de schepen die op zee waren vergaan, dat zij hoogst waarschijnlijk op Vrijdag waren vertrokken.
De Vrijdag werd ook wel Duivels Dag genoemd.
Ga nooit op Vrijdag zwemmen, want op die dag gebeuren de meeste ongelukken.
Maak nooit iemand het hof op Vrijdag..... want je zult haar nooit weer terug zien.
Waarom ?
Eva verleidde Adam met een appel op die dag.
Wanneer het regent op Vrijdag .... dan zal Zondag mooi weer zijn.
Een maan op Vrijdag  brengt slecht weer.
Een droom van Vrijdag nacht op de Zaterdag vertelt zal zeker gebeuren , hoe oud je ook wordt. Maar als het een nachtmerrie is, houdt het dan voor jezelf.
Maar is het een goede droom, vertel het dan aan iedereen als het mogelijk is.
En je moet er voor waken om een heleboel werkzaamheden op Vrijdag uit te voeren.
Begin niet met nieuw werk... geen brief schrijven, breien, een kiel van een schip leggen, een schip te water laten, met de oogst beginnen, je nagels knippen, een reis beginnen, gaan trouwen of een kind baren.
In sommige streken mocht het juist wel, het was veilig op dat op Goede Vrijdag te doen..... behalve kleding wassen. Dit was afkomstig van een geloof overtuigen van Methodisten,  wat er met Jezus gebeurde toen hij zijn kruis dragend op weg was naar Golgotha.
Een vrouw was bezig met kleding wassen en spatte moedwillig met een nat kledingstuk in Zijn gezicht. Er wordt beweerd dat Jezus haar vervloekte en allen die op Goede Vrijdag de was doen.
In een andere plaats werd er geloofd dat als je op die dag kleding op hing om te drogen, deze bij het binnen halen bloed vlekken vertoonde.

De Zondag werd beschouwd als een goed teken om de reis mee te beginnen en dat zo'n reis een goede vangst zou opleveren.
Zelfs werd er door sommige visserlui het volgende motto gebruikt.
             Sunday Sail.... Never Fail !
         ( vertrek op zondag zal nooit teleurstellen. )
En een reis beginnen op de eerste Maandag van de maand April zou zeer zeker ongeluk brengen.

Dertien was ook een gevreesd getal.
Veel huisnummers in Engelse straten verspringen van 11 naar 15 of worden 11a.
Makelaars vinden het moeilijk om een huis te verkopen met het als huisnummer 13.
Veel hotels en ziekenhuizen  vermeiden om kamers en afdelingen met het nummer 13 te hebben.
Een groot gebouw van een bekend ziekenhuis had 13 verdiepingen. De eerste 12 verdiepingen hadden de getallen van 1 t.m.12 en de bovenste verdieping kreeg no.130.  Het dak van deze verdieping stortte na enige tijd in en dat gebeurde op Vrijdag de 13 e.
Als visserlui een ander schip praaien letten zij er goed op dat de som van de cijfers van het visserij nummer niet 13 is, zoals SCH. 265.
Als er later iets gebeurd id de oorzaak aanwijsbaar.
In een bepaalde haven werden radar cursussen gegeven die twee weken duurden.
Op Vrijdag werd er altijd de diploma's uitgereikt.
Maar viel de Vrijdag op de 13e van de maand , dan was er grote verwarring onder de deelnemers en veel van deze data werden dan ook veranderd.

En zo hadden we in Scheveningen ook wel wat van dit soort gewoonten.
Zag je bij vertrek van een logger een rijpaard langs de haven rijden, dan was men er zeker van dat het een “bries “zou worden.
( De paarden voor een boeren netten kar behoorden niet tot deze categorie, want zij behoorde bij het haven beeld. )

En wat dacht U van een bezem in de krebbe ? ......Dat werd zeker een “misse “haal.
Ik zat eens een keer met één van de jongens aan boord te dammen.
Een damspel hadden we niet.
Met krijt werd een dambord op het dek getekend. De witte vakken werden met krijt ingekleurd.
Witte dam stenen waren aardappel schijfjes en de zwarte stenen deutels van tonnen.
Tijdens het spel werden wij gestoord door één der oudste matrozen aan boord en moesten direct het spel staken want anders zouden we een “misse “ reis hebben.
En dat nog wel door iemand die tot een der “zware “ kerk formaties behoorde.

Vissers gemeenschappen stonden bekend om het vreemdsoortigste bijgeloof.
Het plaatselijke bijgeloof was iedereen bekend mee. Niemand met enig begrip zou hier tegen in gaan.
Iedereen wist dat je bepaalde woorden niet mocht gebruiken. Als iemand aan boord het woord varken, konijn of haas zou gebruiken, dan zou de visserman terug keren op zijn oorspronkelijke koers en weigeren om verder de zee op te gaan.
Het werd gezien als een slecht voorteken.
Maar er zijn altijd mensen die dit bijgeloof niet kennen, zoals bijvoorbeeld een venter die in 1940 Flamborough bezocht.
Hij probeerde een visserman een mooi konijn te verkopen en begreep er niets van dat de man zo'n angstige blik in zijn ogen had.
En zo probeerde hij de visserman een halve haas te verkopen. De visserman barstte van kwaadheid en zat de venter op straat na, om hem een pak slaag te geven.
Je moest nu eenmaal niet deze woorden gebruiken en van de plaatselijke gemeenschap wist iedereen dat.

Bijgeloof was wijd verspreid.
De visserlui van Flamborough werd niet toegestaan het woord “laatste “ te gebruiken bij het halen van de netten, want dat zou slaan op het laatste eind van je leven.

Zelfs vrouwen waren bijgelovig.
Het werd geacht dat het ongeluk zou brengen als de vrouwen bij het breien van truien  de wol bij lamplicht tot een bol zouden op rollen.
Waar dit oude bijgeloof is begonnen is moeilijk na te gaan.

Visserlui hadden ook hun geluk “tover middelen”. Zo'n tover middel was een geluk brengend muntstuk, die van vader op zoon werd doorgegeven en vaak aan een stuk kurk werd bevestigd en aan het netwerk werd verbonden.

Het bijgeloof vervaagt bij het afnemen van het aantal vissers.
In 1900 waren er nog 210 vissers die 70 zeilschepen bemanden.
In 1959 waren het nog maar 20 man op slechts acht scheepjes..
In 2000 waren er nog maar een paar kleine bootjes die meer voor plezier als voor visserij doeleinden werden gebruikt.

[Metser]

       
Als er zich wel een vrouw aan boord zou bevinden en de zee onstuimig zou worden, moest de vrouw aan boord haar kleren uit trekken en haar borsten ontbloten, als je wilde dat de zee weer kalm werd.

Leuk stukje weer Cor!

Bij de bovenstaande quote moest ik wel even glimlachen want hoe hield men de bemanning dan kalm in zo'n geval?

 

[vreemdeling]

                                         Bijgeloof 2

Gooi nooit stenen overboord en breng nooit bloemen mee aan boord.
Er is een verhaal over een jonge knul die op zijn eerste reis de bemanning zo van streek had gebracht, dat zij hem bijna overboord hadden gegooid. Bij terug keer in de haven werd de jonge man buiten het haven terrein gezet en hem werd verteld dat het zijn gezicht hier nooit meer moest laten zien, want de bemanning gaf de jonge man de schuld dat zij steeds maar lege netten scheep haalden, omdat hij uit pure balorigheid stenen overboord had gegooid, met het resultaat dat er een storm los barstte en de netten hierdoor beschadigd werden beschadigd.
Om zoiets te doen is een teken van geen respect voor de oceaan te tonen en die zich  op haar beurt dan laat gelden door storm en hoge golven.
Een ander verhaal vertelt hoe een jonge man zelf aan zijn vrouw vraagt of zij hem een bos bloemen kon geven voor de kapitein.
De woede keerde zich tegen de man, daar bloemen aan boord van een schip een aanwijzing is dat er een begrafenis plaats zal vinden en de bloemen zullen worden gebruikt om een rouwkrans te maken.

Knip nooit je haar of je nagels op de dag dat je naar zee gaat, want dit wordt gezien als een offergave aan de Griekse godin Proserpina te wijden en zal Neptunus kwaad maken.
Als je op zee kerkklokken hoort luiden wordt gezien als een teken dat er iemand aan boord zal sterven.
En wist u dat een visserman niet de kleren mag dragen van een collega bemanningslid die gestorven is, zelfs niet als er geen andere mogelijkheden zijn om te kiezen voor de kleren van de dode man, wat zou betekenen dat het  jouw einde dan ook weleens kon zijn.
Als je wat uit een glas drinkt en je tikt tegen het glas en de bovenkant van het glas gaat trillen, stop er dan onmiddellijk mee want het is een zeker teken dat je schipbreuk zal lijden.

Vogels. Een vogel die geacht wordt ongeluk te brengen is de wulp. Ze worden gewoonlijk rond de kusten van Engeland gezien en zijn gemakkelijk te herkennen aan hun lange naar beneden gebogen snavel, bruine boven kleur en haar lange poten.
Het is bepaald geen zeevogel, maar meer een moeras vogel. Als je er een waar neemt dicht bij de kust dan is er vuiltje aan de lucht, maar als je er een op zee ziet, dan brengt het ongeluk.

Doodt nooit een Albatros of een zeemeeuw. Veel mensen houden niet van zeemeeuwen maar door iedereen die naar zee gaat, moeten ze worden gerespecteerd.
Deze vogels dragen de zielen van dode zeelui en om er een te doden zou je riskeren dat je de ziel vernietigd, die de vogel mee draagt.
Er zijn echter ook sommige vogels die geacht worden geluk te brengen, zoals bijvoorbeeld de zwaluw.. Als je er een gedurende de reis zal zien, zal zij een glimlach veroorzaken bij de meeste zeelui. Het is echter ongewoon om er een op zee te zien, aangezien het een landvogel is.
Als je er een ziet, betekend het voor de visserman dat hij niet ver van de wal is..

Ook wordt er geloofd dat de zwaluw ieder jaar naar dezelfde plaats terug keert en dat is een aanwijzing dat de visserman veilig thuis zal komen.
In de zeeman gemeenschap werd het een gewoonte dat je de eerste zwaluw tatoeage kreeg als je 5000 mijlen gevaren had, meestal op hun handen en dan op de andere hand als je nog eens 5000 mijl had gevaren.
Een andere gelegenheid om een zwaluw tatoeage te krijgen was als je de evenaar was gepasseerd en de 2e tatoeage op de thuisreis als weer de evenaar werd gepasseerd.
Echter een oudere geschiedenis vertelt dat de zwaluw tatoeage terug gaat naar een schip dat de naam Zwaluw had. Er werd verteld dat er aan boord muiterij uit brak en de 7 muiters om te worden herkend, een zwaluw tatoeage op hun borst werd aangebracht. Bij het uittrekken van hun shirts wist men meteen wie er te vertrouwen was tijdens de muiterij.
Er werd zelfs verteld dat een veertje van het winterkoninkje die op Nieuwjaarsdag was gedood, hen zou vrijwaren van schipbreuk.

Een dolfijn die dicht bij het schip zwemt brengt geluk aan het schip en haar bemanning.
Visserlui geloven dat de dolfijn een teken van bescherming is en brenger van geluk.
Als zij er een zien houden zij bij hoog en laag vol dat zij een goede vangst zouden hebben.
Een ander teken van geluk houdt in om een zilveren munt in de masttop aan te brengen, wat een succesvolle reis zou betekenen/
Van een gestolen stuk hout wat aangebracht is in de kiel van het schip, werd geloofd dat het schip sneller zou varen.

Bananen aan boord te hebben, brengt ongeluk. In de jaren rond 1700 werd het voor het eerst aangenomen dat bananen aan boord te hebben geen geluk brachten.
Er werd zelfs verteld dat als je zou nagaan welke schepen niet op hun bestemming waren aangekomen en in die tijd waren verdwenen, zij allemaal een ding gelijk hadden en dat was, dat zij allen een lading bananen vervoerden.
Vertelsels worden vaak direct rond gebazuind en al heel snel was er het bijgeloof, dat als je bananen vervoerde, het op elk schip hetzelfde effect had,
Zelfs visserlui werden er in betrokken als een lid van de bemanning het mee aan boord zou brengen.
Een andere uitleg over dit gehele bijgeloof wordt toe geschreven aan de slavernij.
Er werd verteld dat dit fruit vaak aan boord van de slaven schepen werd meegenomen. Het fruit geeft methaan gas, als het fruit gaat rotten en als het beneden deks wordt vervoerd,  zal het iedereen die zich daar bevindt vergassen.
Aangenomen werd dat veel slaven en bemanningsleden hier door werden gedood.
En zo was het al gauw ongeluk brengend als je het als een stille doder aan boord had.
Een derde theorie is dat bananen vaak een ander gevaar bij zich hebben, nl. in de vorm van een spin met een giftige en dodelijke beet.
Bemanningsleden aan boord gingen plotseling dood zonder een aanwijsbare reden, tot dat ontdekt werd dat zij allemaal waren gebeten door de spin.
Uiteindelijk werd ontdekt dat een giftige spin, de Braziliaanse wandelende spin, ook wel bananen spin genoemd, zich eenvoudig verborg in de bananen trossen op de plantages.
En het is ook af en toe gebeurd dat zij de schuldige was, als zij zich had verborgen in andere ladingen aan boord van schepen.
Later werden het, dat bananen alleen nog werden vervoerd met de snelste schepen, wat het rijping proces moest verminderen tijdens de reis.
De schepen die hier voor werden gebruikt waren zo snel dat de vis vluchtte uit de wateren rond de scheepvaart routes en wat het voor de visserman weer moeilijk maakte daar iets te vangen en hierdoor werd de banaan een slecht voorteken wat de vis deed vluchten.

[vreemdeling]

Maart,
Bedankt voor informatie.
Cor

[Maart]

Graag gedaan Cor

Maart