Oude leesboekjes

[Marretje]

Alfred Mazure

Alfred Mazure (die zichzelf het pseudoniem "MAZ" meegaf) had geen grafische opleiding maar was een zeer talentvol cartoonist, illustrator, schrijver en filmmaker. Enkele foto's van hem treft u hier rechts aan:

Hij beschikte over een tomeloze energie en wist in zijn leven een oevre te produceren waar andere kunstenaars nauwelijks aan kunnen tippen. Midden jaren '30 verschenen diverse strips van zijn hand, zoals "de Chef", "Buikje Roodhuid", "Door dik en dun met Gypsy" en talloze andere. Alleen uit deze produkties bleek al zijn veelzijdigheid: komische of realistische stripverhalen, reisverslagen zoals "Met een driewieler door de Sahara", Alfred Mazure leek ze moeiteloos aan het papier toe te vertrouwen.

Hij beperkte zich niet tot Nederlandse produkties maar publiceerde in Engeland onder meer de strips "Dad" en "Erbert" in respectievelijk John Bull en Passing Show. Terwijl hij daarmee doende was leverde hij ook allerlei
cartoons aan bladen die op actualiteiten inspeelden.

Over alle verdere activiteiten van Mazure is een boekje van bijna 100 pagina's, getiteld "Van Alfred Mazure tot MAZ" uitgebracht door Mazure-kenner bij uitstek Rich Thomassen en we verwijzen u voor een totaaloverzicht van zijn werk naar dat boekje en naar de diverse links op deze site.

Alfreds bekendste stripcreatie, die juist aan het begin van de tweede wereldoorlog in 1940 het levenslicht zag, is DICK BOS, een detective met een voorliefde voor Oosterse vechtsporten. Een vriend van Alfred, een destijds beroemd judoka en Jiu-Jitsu beoefenaar genaamd Maurice van Nieuwenhuizen (enkele actiefoto's van hem ziet u hier links) , stond model voor deze detective. In september 1998 overleed deze geweldige sportman.

De verhalen werden in aanvang door de MAZ-Beeldbibliotheek uitgegeven en ze werden in een nieuw zakformaat gepubliceerd. Met slechts 1 plaatje per bladzij waren de boekjes circa 7 cm breed en 11 cm hoog. De serie werd een groot succes: ze werd vertaald in diverse talen en enkele verhalen werden verfilmd door Mazure zelf.

De oorlog en de autoriteiten tijdens en na die oorlog hebben een groot stempel gedrukt op het werk van Alfred.
De Duitse bezetter heeft getracht van Dick Bos een Duitse SS held te (laten) maken omdat ze de populariteit van de serie als propagandamiddel wel zagen zitten maar ondanks vorstelijke financiele aanbiedingen had Alfred daar geen oren naar. Hij weigerde en daardoor werden zijn boekjes door de bezetters verboden. Tijdens de oorlog nam Alfred in zijn cartoons en zijn strip "Van Dittum" stelling tegen de Duitsers en samen met Leonard Huizinga maakte hij de illegale uitgave "Handje Plak". Direct na de oorlog verscheen de titel "K22" waarin Dick Bos als verzetsheld optrad.

Na de oorlog werden de Dick Bos avonturen opnieuw uitgegeven waarbij oude en nieuwe verhalen in verschillende series door elkaar verschenen. Toen begonnen de Nederlandse autoriteiten moeilijkheden te veroorzaken. Het Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen vond het beeldverhaal verdorven en geest- en fantasiedodend en liet op scholen waarschuwen voor de negatieve invloed die de strips op leerlingen zouden hebben. Bovendien werd Alfred ten onrechte beticht van "foute" stellingname in de oorlog.
Zijn filmprodukties hadden niet opgeleverd wat hij ervan had verwacht en de schulden die hij daarvoor bij uitgeverij Ten Hagen had gemaakt drukten zwaar op hem. Hij emigreerde met zijn gezin naar Engeland.

Vanaf 1946 tot 1950 werd de uitgave van de Dick Bos boekjes hervat. Maandelijks verscheen een nieuw verhaal. Ze werden in die periode uitgegeven door Ten Hagen uitgeverijen. Vanaf 1960 werden door Nooitgedacht en later door de MAZ-beeldbibliotheek enkele oude verhalen opnieuw uitgebracht en van 1963 tot en met 1967 vervaardigde Alfred nog 44 (!) nieuwe verhalen. Dit is de bij velen welbekende Ruitjesserie.

Uitgeverij De Arbeiderspers heeft in 1971 en 1972 nog 3 albums met 4 afleveringen per album uitgebracht.
Het laatste verhaal uit de serie, "Diamanten" verscheen echter in 1967.
In 1969 verscheen nog een reclame uitgave genaamd "Glashard" maar daarin hanteerde Mazure een wat andere tekenstijl dan in de serie.

Paul Verhoeven, de bekende Nederlandse filmmaker, heeft zijn liefde voor de Dick Bos verhalen van Mazure nooit onder stoelen of banken gestoken. De opbouw ervan lijkt volgens hem namelijk sterk op die van de latere "storyboards" van een film of filmscene. Pas op de laatste pagina's wordt de ontknoping duidelijk en doet onze held uit de doeken hoe hij de zaak heeft weten op te lossen.

In februari 1974 overleed Alfred Leonardus Mazure veel te vroeg op 59 jarige leeftijd.

[Marretje]

Alfred Mazure

[Marretje]

Hector Malot

Alleen op de wereld

Oorspronkelijke titel: Sans Famille

Geschreven door Hector Malot werd op 20 mei 1830 geboren in La Bouille, een plaatsje dicht bij Rouaan.

Tijdens zijn studie rechten, werkte hij bij een notaris. Daar begon hij met schrijven. Zijn eerste boek was Les Amants uit 1859. Dit werd een groot succes. Hierdoor aangemoedigd schreef hij vervolgens vele populaire romans.

Zijn bekendste boek Sans Famille, schreef hij in 1878. Hij droeg het op aan zijn dochter Lucie.
Het boek maakte zulk een opgang, dat het met de Montyonprijs werd bekroond.

In 1893 werd dit boek gevolgd door En Famille.

Hector Malot overleed te Fontenay-sous-Bois op 17 juli 1907.

[Marretje]

Hector Malot

[Marretje]

Ot en Sien

[Willem.N]

          De Schrijver van  Ot en Sien

                         Jetses

[Willem.N]

 

[Marretje]

Hieronder een aantal oude schoolboekjes welke gelezen werden op de lagere school rond 1934.

[Marretje]

 

[Marretje]

 

[Marretje]

Leni Saris

Helena Barbara Wilhelmina Saris werd op 23 september 1915 geboren te Rotterdam en is overleden aldaar op 9 december 1999.

Zij schreef meer dan 110 boeken, voornamelijk meisjes- en familieromans.
Haar werk werd door de literaire critici niet erg gewaardeerd, doch door haar lezers des te meer: Leni Saris verkocht maar liefst acht miljoen boeken.

Het onderwerp waarover zij steevast schreef, de liefde, sprak velen aan, al moest Saris daarvoor uit haar fantasie putten. "Ik heb alle mannen afgewezen omdat ik in geen van allen de ware zag," zei ze ooit. Toch is ook zij eens ernstig verliefd geweest. Er waren echter twee negatieve kanten aan. De betreffende jongeman was door zijn werkzaamheden nooit thuis en hij was niet van hetzelfde geloof.
Voor haar vader vooral, een fanatiek katholiek, was dit een bezwaar. Door de oorlog en een verhuizing verloren zij elkaar uit het oog.

Leni Saris was typiste op een notariskantoor, voordat zij begon met schrijven. Haar eerste geschreven verhaal dateert uit 1935. Het was een verhaal naar een romantische film Regine genaamd, daterend uit 1934. Leni wilde, omdat dit geen oorspronkelijk verhaal was, zij zag het als plagiaat, niet uitgeven. Pas na haar dood is het in 2001 uitgegeven als haar debuut-roman.

Leuk detail is, dat het Duitse volksliedje, dat Regine zingt, later terugkomt in het boek Festival in Luzern . Het is dan het wijsje dat het speeldoosje speelt, dat André van Wilreys aan Gabrielle Marting geeft, ter herinnering aan hun ontmoeting in Luzern.

Het eerste uitgegeven boek van Leni Saris was in 1938 Licia zet door. Het kort daarna verschenen Leontine uit 1940, is later verschenen, doch eerder geschreven. In september 1999 verscheen haar 110e titel De gouden stem. Bekend van haar zijn de uit 12 delen bestaande serie over De Familie. Zij is onderscheiden met de Eremedaille van de Orde van Oranje-Nassau. Zij werd in 1987 genomineerd voor de Publieksprijs van het Nederlandse Boek en tevens ontving zij de zilveren Erasmusspeld van de gemeente Rotterdam.

[Marretje]

Leni Saris

[Marretje]

Leni Saris

[Marretje]

Gina, Leni Saris heeft ook een boekje geschreven Mijn naam is Myrthe verschenen bij Uitgeverij West-Friesland:  

Myrthe is een Nederlandse meisjesnaam.

De betekenis van de naam is `Naam van een altijd groene heester. Mirte was in de Oudheid en symbool voor liefde, geluk en vruchtbaarheid`.

[Gina]

Myrthe  was in de Oudheid en symbool voor liefde, geluk en vruchtbaarheid`.

Dat klopt

Ga kijken of ik dat boekje op de kop kan tikken

bedankt voor de tip...leuke topic dit hoor

zoveel bekendheid

[Marretje]

Myrthe  was in de Oudheid en symbool voor liefde, geluk en vruchtbaarheid`.

Dat klopt

Ga kijken of ik dat boekje op de kop kan tikken

bedankt voor de tip...leuke topic dit hoor

zoveel bekendheid

Gina ik zag het boekje op marktplaats staan en verder kan je kijken op Bol.com.

[Gina]

Ga ik doen....bedankt

[Marretje]

Speciaal voor Sil

Jan Nowee

In 1935 begon schoolhoofd Jan (Johannes) Nowee (1901-1958) met het schrijven van de Arendsoogboeken. Arendsoog was niet het eerste werk van de Haagse schrijver: hij was al daarvoor bij uitgeverij Spaarnestad auteur van vele kinder- en educatieve boeken. Met Arendsoog sloeg hij echter een volstrekt andere richting in, gebaseerd op zijn ervaringen in de bibliotheek waar hij vrijwilligerswerk deed. Daar was de vraag naar boeken van vooral Karl May enorm, boeken die Nowee echter voor deze doelgroep niet geschikt vond. Omdat er eigenlijk geen enkel alternatief was, besloot hij zelf de pen op te pakken. Arendsoog werd geboren.

Het streng katholieke Spaarnestad moest niets hebben van het nieuwe boek, ondanks dat de eveneens zeer gelovige Johannes Nowee het goed had laten keuren door een katholieke keuringscommissie. Spaarnestad meldde: "Tegenover het knallen van zóóveel schoten heeft 'de Geest' geen kans". Uiteverij Malmberg durfde het avontuur wel aan en gaf tot aan zijn dood 19 volledige delen uit. Na zijn dood in 1958 werd er nog een, al bijna voltooid, Arendsoog-boek uitgebracht. Dit boek was voor het grootste gedeelte al door J. Nowee geschreven en werd afgemaakt door zijn zoon Paul Nowee (1936-1993).

Diezelfde zoon ging verder met schrijven en schreef nog 43 delen, waardoor het totaal van de serie op 63 boeken uitkwam. Paul was, voordat hij Arendsoog van zijn vader "erfde", journalist en had nog nooit een boek geschreven. Ook in zijn verdere leven beperkte hij zich tot de Arendsoogserie. Na zijn dood in 1993 las men in zijn testament dat er geen nieuwe delen meer uitgebracht mochten worden.

Opvallend is dat beide schrijvers nooit in Amerika zijn geweest, en alle landschappen en gebruiken die ze beschrijven dan ook rechtstreeks uit andere boeken komen. P. Nowee is ooit een reis aangeboden naar Arizona, maar toen hij deze zou gaan maken werd hij plots ernstig ziek en moest hij van de reis afzien.

[Marretje]

Jan Nowee

Sil onderstaand leuke site voor jou!! 

 http://www.arendsoog.info

[Marretje]

Jan Nowee

 

[Marretje]

Anton van der Valk

Geboren te Delft, 24 april 1884 - Hardenberg, 2 oktober 1975 overleden was een Nederlandse cartoonist en kunstschilder. Vanaf 1919 bediende hij zich van het pseudoniem Ton van Tast.

Tegen de wens van zijn vader schreef hij zich in 1901 in bij de Kunstacademie in Den Haag. Hij zette zijn opleiding voort in Rotterdam en Parijs. Na de voltooiing vestigde hij zich als tekenaar. Hij was boekbandontwerper en maakte boekomslagen, cartoons en reclamebiljetten. Ook was hij verantwoordelijk voor enkele postzegelemissies. Voorbeelden hiervan zijn waardeopdrukken op oudere zegels in 1923 en de serie kinderpostzegels met een reproductie van een portret van Titus van Rijn door zijn vader Rembrandt uit 1941.

Hij werkte ook voor De Ware Jacob, De Hofstad en Groene Amsterdammer. In 1913 maakte Van der Valk in opdracht van Elsevier de illustraties voor het boek Sinbad de Zeeman.

Van der Valk brengt een deel van zijn werk uit onder het pseudoniem Ton van Tast. Van Tast is een zinspeling op fantast. Van 1923 tot 1948 geeft Van Tast in de Haagsche Post wekelijks de actualiteit weer in een paginagroot, komisch stripverhaal: De daverende dingen dezer dagen. Na de oorlog vloeide hier een tweedelige uitgave uit, de Oorlogsprentenboeken, waarin Van der Valk de oorlogsjaren in cartoonvorm samenvatte.

In zijn latere jaren verliet hij de tekenkunst, maar bleef kunstschilder tot op hoge leeftijd.

[Marretje]

To Hölscher (1898-1953)

Catharina Margaretha Clasina Hölscher werd geboren te Helmond op 16 januari 1898 als jongste dochter van Pieter Christiaan Hölscher en Maria Peskens. Ze overleed in haar geboortestad op 9 december 1953.

De ouders van To hadden een gemengd huwelijk; haar moeder was katholiek, haar vader protestant. To had verder twee zusjes. Toen ze anderhalf jaar oud was stierf haar moeder, maar haar vader hertrouwde al spoedig met Geertje Davidse, evenals hij protestant. In 1903 verhuisde het hele gezin naar Dordrecht. De jaren die volgden, waren voor To de mooiste uit haar jeugd, vertelde ze later vaak. In 1907 overleden echter haar vader en haar moeder vlak na elkaar. To en haar zusjes kwamen terecht in het protestantse weeshuis 'Neerbosch' in Nijmegen. De opvoeding was er streng en in het huis was het erg armoedig zodat To zich heel ongelukkig voelde.

In juli 1908 deed het katholieke deel van de familie, waaronder To's grootmoeder, echter zijn aanspraak gelden op een katholieke opvoeding voor haar en haar zusjes. Het drietal werd geplaatst in het St.-Aloysiusgesticht op de Markt in Helmond. Dit was een weeshuis, geleid door de Zusters van Liefde uit Tilburg. Door op deze manier opgenomen te worden in de katholieke kerk kreeg To Hölscher het gevoel thuis te komen. Ze gaf dan ook later het boek met haar bekeringsgeschiedenis de titel Eindelijk thuis.

Toen ze veertien jaar was, vertrok ze naar de kweekschool in Schijndel. In 1916 behaalde ze haar onderwijsakte en kreeg meteen een aanstelling als onderwijzeres aan de Mariaschool in Helmond. Ze ging weer wonen bij de zusters, maar nu als pensiondame. In de loop der jaren behaalde To nog de akten Engels en Nederlands.

In 1931 werd ze benoemd tot lerares aan de Nazareth-U.L.O in haar woonplaats, waar ze les zou geven in aardrijkskunde, Engels, en Nederlands. Vooral haar aardrijkskundelessen waren zeer in trek. Ze kon geweldig goed vertellen over de reizen die ze had gemaakt met haar hartsvriendin Christine Banning; samen bezochten ze vele landen, tot aan Spitsbergen toe. Christine was ook bij de zusters in pension en evenals To onderwijzeres. In 1938 besloten de vriendinnen te gaan samenwonen. Zij betrokken een voor hen in de kloostertuin van de zusters gebouwd huis aan de Watermolenwal.

To Hölscher was zeer excentriek. Ze had kortgeknipt ponyhaar, wat voor die tijd heel ongebruikelijk was. Ze droeg vaak een zwarte cape en had daarbij dan een grote zwarte hoed op. Soms kon men haar bewonderen in een rijkostuum want paardrijden was haar grote liefhebberij. Ze bezat dan ook een eigen paard, dat Noortje heette. Ze was ook dol op lezen. Haar favoriete schrijvers waren Van Duinkerken, Kuyle en Schreurs; Chestertons Flying Inn kende ze letterlijk van buiten en de werken van Charles Dickens las ze elk jaar opnieuw door.

Als schrijfster was To Hölscher zeer productief. Al vanaf haar achttiende jaar schreef ze korte verhalen voor het Kleuterblaadje en de Roomsche Jeugd. In 1925 verscheen haar eerste boek, Hoe trotschkopje genas, dat direct een groot succes was. To vond de kinderboeken in die tijd erg zalvend en onecht. Ook veel preutsheid en vooroordelen trof zij er in aan. Daarom probeerde ze met haar werk een geest van vernieuwing en verfrissing te brengen op het gebied van kinderlectuur en tevens de vorming van geest en hart te combineren met ontspanning. Ofschoon de verhalen naar hedendaagse begrippen erg moraliserend waren, bleken ze toch in de smaak te vallen, want de meeste boeken zijn vele malen herdrukt.

Het steeds terugkerend motief was het harmonieuze, vaak te idealistisch voorgestelde gezin waarin veel werd gebeden en vaak naar de kerk werd gegaan. Haar boeken voorzagen duidelijk in een behoefte van katholieke opvoeders van die tijd; ze ademden de 'Roomsche' sfeer van toen. Een goed voorbeeld hiervan is de serie De Zandmannetjes, schoolboekjes die zo populair waren dat ze zestien maal werden herdrukt. Ze leveren een schat aan gegevens over het reilen en zeilen van een katholiek gezin in de jaren dertig. Ook de romantische verhalen die To schreef voor de Katholieke Illustratie waren typisch rooms getint. Bij dit alles was To Hölscher echter op de eerste plaats pedagoge, haar literaire capaciteiten en pretenties kwamen op de tweede plaats.

Behalve de al eerder vermelde serie De Zandmannetjes schreef To veel meer schoolboekjes: Door de jaargetijden, Lezen, De weg waar ik wel wonen wou, Gijsje Goedbloed en Gods Liefdeplan. De laatste serie schreef ze samen met pater Romualdus OFM Cap. Voor kleine kinderen schreef ze meer dan dertig kleine boekjes met versjes. De meeste werden geïllustreerd door Ida Bohatta-Morpurgo uit Oostenrijk met wie To overigens nooit contact heeft gehad: ze kreeg van de uitgevers alleen de prentjes toegestuurd met het verzoek ze van versjes te voorzien.

Voor de leeftijdsgroep van zes tot acht jaar verscheen ieder jaar afwisselend voor jongens en voor meisjes een boek in de serie Voor kleine vriendjes van O.L. Heer, later veranderd in Voor kleine Vriendjes. Maar ook voor oudere meisjes schreef To boeken. Hiervan werd Toen moeder ziek was het meest bekend. Ze maakte het naar aanleiding van een prijsvraag voor katholieke kinderboeken, in 1929 uitgeschreven door de overigens niet-katholieke uitgever G.B. van Goor in 's-Gravenhage, waar ze de eerste prijs behaalde. Ruim dertig jaar later verscheen de tiende druk. Het boek Hoe Liefde overwon, dat To zelf een van haar beste boeken vond, werd tevens haar grootste teleurstelling toen de Keurraad voor Roomsche Jeugdliteratuur het werk afkeurde omdat er, heel voorzichtig, huwelijksproblemen in werden besproken.

Grote bekendheid kreeg To Hölscher door haar katholieke Jeugdbijbel die zij samen met pater Romualdus OFM Cap. schreef. Zij geeft hierin een boeiende en begrijpelijke navertelling van het bijbelverhaal. Verder staan ook veel gelegenheidswerkjes, waaronder toneelstukjes en gebedenboekjes, op haar naam. Voor de uitgave van het verzenbundeltje Welgefeliciteerd schaamde ze zich echter. In een interview zei ze het uit wanhoop te hebben geschreven omdat de schoolkinderen bij allerlei gelegenheden om versjes kwamen zeuren.

Naast de ruim honderd kinderboeken die To geschreven heeft, verschenen van haar hand artikelen over opvoedkundige problemen in het tijdschrift de Katholieke Vrouw, maar ook de Thijmalmanak en in De Gemeenschap, een literair tijdschift onder redactie van onder andere Anton van Duinkerken, namen bijdragen en gedichten van haar op.

Een lange, slopende ziekte maakte een einde aan het leven van To Hölscher die als schrijfster van zoveel gretig gelezen school- en leesboeken talloze generaties van vooral meisjes beïnvloed en gevormd heeft.

[Marretje]

To Hölscher

[Marretje]

Henri Arnoldus

Henri Arnoldus werd op 22 februari 1919 te Middelburg geboren.

Na de opleiding tot onderwijzer aan de kweekschool, was hij van 1943 tot 1970 onderwijzer aan een rooms-katholieke lagere school in zijn geboorte stad.

Arnoldus schreef informatieve boeken, leesboekjes en schoolboekjes. Veel van zijn kinderboeken zijn in het Duits vertaald. Hij schreef voornamelijk verhalen in serieverband, waarin steeds dezelfde karakters optreden. In zijn boekjes voor zeer jonge lezers spelen dieren een belangrijke rol.

De belangrijkste ingrediënten in de verhalen van Arnoldus zijn eenvoud, spanning en humor. Veel van zijn werk werd geïllustreerd door Carol W. Voges (1925-2001). Van zijn boeken zijn vele herdrukken verschenen.

Henri Arnoldus overleed te Middelburg op 19 december 2002.

Aantal van zijn geschreven boeken:

Tup en Joep, 1954
Roel en Remi, 1955
Klik en Klak, 1955
Oki en Doki, 1956
Pietje Puk, 1958
Op stap met, 1961
Bollejan, 1968
Pim en Pidoe, 1973
Bonno de zwarte pony, 1983

[Marretje]

Henri Arnoldus