Herinneringën deel 2

[vreemdeling]

De Vechtende Vissers     no. 2 


Hij zond zijn vrouw eens bericht om zijn geboorte papieren op te sturen en bij de ontvangst er van, had hij het laten inlijsten en op zijn bureau gezet.
Toen kreeg hij te maken met een groep recruten , die hijzelf omschreef met de lieflijke woorden, “een stelletje ongeregeld “ .
Hij liet ze een rij vormen om het geboorte bewijs te laten lezen en schreeuwde toen iedereen het gelezen had... Dat ben ik,,,, Ted de Bastaard.
Maar alleen op de parade plaats en met zo'n “stelletje ongeregeld nietsnutten “als jullie zijn.

Tussen de recruten die nu naar Lowestoft kwamen, behalve dan de visserlui, sleepboot-  en lichter bemanningen, waren er nu ook veel mensen die vrijwillig hadden gekozen voor de speciale dienst bij de Marine en werden nu doorgestuurd
naar de Patrouille Dienst.
Vaak was de reden voor de vrijwillige aanmelding, om aan de verveling te ontsnappen aan boord van een groot oorlogschip. Soms was het een middel van hopeloosheid.
Bij voorbeeld, veel van de Marine recruten waren ondergebracht op HMS Royal Arthur, een Butlin's zomer vakantie park in Skegness.
Zij waren zo wanhopig om het kamp te verlaten, door de vele oorzaken, dat zij nu maar kozen voor de Patrouille Diensten, als een vlugge en dankbare manier om uit Skegness weg te komen.
De moeilijkheden met het Skegness kamp waren, dat het kamp de volle laag kreeg van de strenge winter van 1939-1940, toen de temperaturen voor een lange periode goed beneden het vriespunt daalden en er geen verwarming in deze zomer vakantie huisjes aanwezig was. De muren van de huisjes raakten met ijs bedekt door de adem van de gebruikers.
De enige verwarming voor de recruten was in de toiletten en de warmte werd verkregen door kook komforen,  gemaakt van kokers waarin gaten waren geponst en op een paar muur stenen  waren geplaatst.
Verschillenden recruten stierven als resultaat van het bij elkaar kruipen bij de komforen in de toiletten of door de komforen mee te nemen in de bevroren vakantie huisjes.
De mannen die er voor gekozen hadden om hieruit te ontsnappen via de Patrouille Dienst, waren enorm opgelucht en wenste kamp Skegness  een aards vaarwel toe en ontrolden hun matrassen in de concert zaal van het Huismussen Nest.
Echter veel van deze onbekende vrijwilligers uit Skegness waren uitermate verrast toen zij uiteindelijk van het Nest werden overgeplaatst naar hun “oorlogschip “.
Zoals matroos Robert Muir.
Hij en anderen hadden orders zich te melden bij het schip Nautilus wat in de haven van Dover lag.
Zij dachten dat het een destroyer was, maar toen zij langs de kade in Dover liepen en aan een man vroegen waar de Nautilus lag, hij zei......
Je staat er bijna boven op.
En waar genoeg, toen we over de rand van de kade bij laag water tuurden, lag zij daar.
Een klein motor visserij drifter. Toch was echter het schip goed en comfortabel, toen wij aan haar waren gewend.
Haar taak op dat moment was om met  de schoepenrad  mijnenvegers uit te varen en Dan- en merk boeien uit te zetten.
Ook het schieten op mijnen en mijnen tot ontploffing brengen, die opgeveegd waren en boven kwamen drijven.
Onze bewapening bestond uit een Lewis kanon en twee geweren.
Om de magnetische mijnen te bestrijden werden we uit gerust met een soort “schaats” waarop een draad klos was gemonteerd, die we achter het schip sleepte als we aan het vegen waren.
Een “schaats “kon drie ontploffingen van magnetische mijnen doorstaan, waarna zij zonk.
Hierna werden wij een baken schip voor een van de mijnen vegende vliegtuigen, in gebruik genomen voor het gevecht tegen de magnetische mijnen, die nog steeds grote schade aanrichtte.
Het vliegtuig was uitgerust met een ring of een soort hoepel, die van de beide vleugel punten naar de staart en de kop van het vliegtuig liepen en het vliegtuig moest ongeveer 25 voet boven de oppervlakte van de zee vliegen, voor het uitvindsel effectief haar werkt kon doen.
Wij lagen dan bijgedraaid aan het einde van iedere veeg slag en voerden een extra grote zwarte vlag, terwijl het vliegtuig over ons heen vloog en soms wel 50 zoek slagen moest maken voor het gebied van mijnen was gezuiverd.
Natuurlijk, als wij ons anker op een magnetische mijn hadden laten vallen, zouden wij dan ook echt pech hebben gehad.

Toen kwam de dag dat de Nautinus voor een belangrijke geheime operatie werd geselecteerd.
Alles vlug.... vlag.
We namen extra proviand aan boord en 6 extra kruiken  rum en maakten aan boord een slaapplaats voor een Marine commandant.
Toen deze aan boord kwam, vertrokken wij naar Dover, met geheime orders.
Deze werden geopend toen we 3 mijl op zee zaten en de orders ons alleen maar vertelde dat we naar Sheerness moesten varen,  voor verdere orders.
Toen wij daar aankwamen, ging de commandant de wal op voor zijn geheime instructies en bij zijn terugkeer, voeren wij de haven uit en ankerden in de buiten haven,
De gehele bemanning werd in de kajuit uitgenodigd en alle zes  de bemanningsleden van ons schip, daalde de trap af om op de kajuit tafel een reeds geopende  kruik rum aan te treffen. Nadat we een royale borrel hadden gekregen, onderbrak de commandant onze gesprekken.
Hij vertelde ons, dat we geselecteerd waren, om een blokkade schip de haven van Zeebrugge binnen te brengen.
Ons aandeel aan deze taak zou zijn om  boeien te leggen, nadat de mijnenvegers  met hun werk klaar waren, tot aan het havenhoofd en wij langszij het havenhoofd moesten gaan meren om uit te vinden of de sluiswachter een saboteur was.
Als dat zo was, moest hij worden gedood en het blokkade schip een sein te geven, dat zij verder kon varen.
De commandant voegde er nog aan toe, dat iedereen die er mee wilde stoppen, dit    ter plekke kenbaar kon maken en dan zou worden vervangen.
Niemand van ons stapte er uit,
Heren, wel bedankt was de commandant zijn antwoord,
Ik ben er trots op, om jullie aan boord te hebben.
We deden echter drie pogingen om in Zeebrugge te komen, maar bij elke gelegenheid, na ongeveer 20 mijl te hebben afgelegd, werden we terug geroepen, omdat de tijd niet goed was.
Tegen die tijd hadden we al 3 kruiken rum van de extra voorraad, weggewerkt.
Na de derde poging besloot de Admiraliteit, dat de arme, oude Nautilus te langzaam was met haar snelheid van 7 knopen en haalde ons van het karwei af..
Wij bleven nog wel steeds vol verwondering afvragen, wat er uiteindelijk met de sluiswachter zou gebeuren.

Als je uit het normale burger leven afkomstig bent en met een baan als kantoor bediende en dan een spoed cursus als telegrafist moet ondergaan en je jezelf  terug vindt op een oude trawler met een bemanning  van ex visserlui, je dan ook wel wat andere verrassingen kunt verwachten.
Zoals telegrafist Thomas Burn, die nog nooit van zijn leven zulke moeilijke dagen had meegemaakt.
We moesten met het schip kolen bunkeren.
Iedereen schepte de kolen door de kleine bunker openingen aan dek en we werkten de gehele nacht door.
We hadden erg weinig geld, maar stopten toch om 9 uur 's-avonds en gingen voor een pint bier naar een  pub bij de haven.
De kok was een echte gladjanus en verpatste een klein tapijtje uit de hut van de schipper, om zijn bier te betalen..
Later verpatste hij ook nog zijn matras, want die had hij niet nodig had, omdat hij in een kooi sliep.
We zaten 9 weken zonder betaling, omdat we steeds maar rond voeren, van de een naar een andere bestemming..
Geen sigaretten,    niets !  Het was echt een slappe periode.

Wij hadden niet de beschikking over goede blocnotes om de ontvangen seinen op te schrijven.. Ik had een bosje toiletpapier velletjes in mijn ransel en dat was alles wat ik kon gebruiken om mijn seinen op te schrijven, tijdens de eerste weken.
Er was zelfs geen scheepsklok aan boord en mijn zak horloge moest mij in verband brengen met het wereld gebeuren.
Ik controleerde de radio uitrusting in de radio hut beneden deks en als iemand op de asdic brug een  radio telegrafische boodschap wilde versturen, moest hij mij vragen om hem aan te sluiten·
Op een dag toen een vijandelijk  vliegtuig over ons schip vloog, de schipper op het schavotje door zijn megafoon schreeuwde ..... Zo´n rotte Duitse bommenwerper vliegt over in Z.O richting.
Deze boodschap kon ik niet zo versturen omdat ik ingeschakeld stond, waarna ik mij goed en wel bedacht, dat we waren gewaarschuwd, geen klare taal berichten uit te zenden.
Hiervoor waren code groepen ingesteld, om zulke berichten te versturen.
De bemanning had geen enkel idee over Marine discipline.
In de havens werd verwacht dat er dek wachten werden gehouden, ingeval van zwervers, maar zij kwamen nooit.
Ik denk, dat ik de enige was die dek wachten liep en zich aan de regels hield.
Gelukkig was ik op een keer laat in de nacht dek wacht toen twee dronken bemanningsleden, bij het aan boord komen, te water raakten.
Ik riep de rest van de bemanning en wisten ze uit het water te vissen, anders waren zij de “verliezers” geweest.

We werkten een keer met een konvooi in de Noordzee tijdens verschrikkelijk slecht weer, toen de destroyer, die de leider was van de escorte , ons per Aldis lamp opriep. Maar aangezien de schipper het signaal niet kon lezen, hij mij naar het schavotje riep en ik klom van beneden naar boven en weer terug om het bericht te ontcijferen.
De destroyer gaf ons de volgende opdracht..... Ga met een escorte vaartuig het zeegebied onderzoeken..... U-boot vermoedelijk in omgeving.
De schipper zei mij.... Wat bedoeld hij verdomme, ....wat is een escorte vaartuig.
Ik vertelde het hem en we gingen op zoek met de andere escorte trawler.
Er liep een hoge zee,  maar we kregen wel een goed contact.
Vielen aan met diepte bommen en zagen wat beroering in het water, maar of het een U-boot is geweest, zullen wij wel nooit te weten komen..


Wordt vervolgd

[vreemdeling]

De Vechtende vissers         no.3       

Het lanceren van diepte bommen kon bij sommige trawlers nog wel eens problemen geven.
Er was eens een schipper die zo dwaas genoeg was om zijn schip te stoppen, om proeven te nemen met het lanceren van de diepte bommen en blies hierbij zijn halve achter steven er af.
Sommige schippers hadden niet het begrip dat er op de schepen Marine discipline moest zijn.
Om hun schip langszij een pier af te meren, vertrouwden veel van hen er op dat de pier het schip wel stopte en er werd zelfs eens een schade aangericht in Harwich van 9000 pond.
Later kregen de trawlers opdracht om op de boeien, midden in de stroom, te meren.

Gedurende een langere tijd escorteerde de trawler waar op ik was geplaatst, konvooien naar de oostkust en wij hadden onze basis aan de Tyne,
We lagen op een keer in de haven, een pikdonkere nacht en stormachtig weer, gereed om een zuid gaande konvooi te escorteren, die zich buiten de haven aan het formeren was, toen een sloep naar de pier kwam met de commandant van het konvooi aan boord en onze schipper moest spreken.
Ik ging met de schipper mee en deze Marine commandant schreeuwde van af de pier..... Er is een verandering in uw bestemming schipper.
Kunt U morse lezen ?
De schipper die wist dat ik bij hem was, schreeuwde ... Ja !
De commandant zei toen dat we niet met het konvooi mee zouden varen in Noordelijke richting en ook niet naar het Zuiden en hij spelde de bestemming in morse tekens      .-.. /. / .. / - / .... /  . 
Ik fluisterde naar de schipper ....  Leith........ en hij schreeuwde naar de commandant   Leith.
De commandant ontstak in woede en schreeuwde...... Jij grote stommeling, waarom denk je eigenlijk dat ik jou de bestemming in morse op geef ?
En om de zorgen van de commandant nog wat te vergroten, maakte hij bij het ontmeren tijdens  het vertrek, een aanvaring met een Noors passagiersschip, wat iets verder aan de kade gemeerd lag en voer met haar scherpe boeg, in de boeg van het Noorse schip.
We konden door het ontstane gat de buitenlucht zien.
Op zee met deze oude trawler, kregen we veel water in het ruim, wat nu de mess-room was, het voormalig visruim.
Het had een aflopend dek en onveranderlijk, ofschoon er steeds werd gelensd, hadden we ongeveer 15 cm.  water in het achtereind staan
.
Het spoelde dag en nacht rond en als het schip slingerde, stond het water ongeveer 3 voet diep aan de lage kant.

De pomp van het toilet van de bemanning werkte nooit.
En zo moest al de “behoeften “ over de reling worden gedaan.
Dit was vanzelfsprekend niets nieuws voor onze geharde visserlui, die er van uit gingen, dat dit de normale praktijk voor hen was in vredestijd en dat als  het weer te ruw was,  zij de behoeften boven de vis deden, waarop zij mij adviseerden nooit vis te eten.
Ik heb het zelfs meegemaakt, dat we eens stopten voor een vissende trawler en wat tabak en rum ruilden voor wat vis, maar geen een van de visserlui at de vis. !

Het lange gevecht tegen de magnetische mijnen bleef doorgaan,.
Nu met twee stalen trawlers die in span 30 magneten tussen zich in, meesleepten bij een veeg slag.
En nog steeds was Vernon's Privë Marine bezig met haar risico volle taak van het mijnen opsporen.
Twee van de 5 houten drifters, Fisher Boy en Silver Dawn, verlieten Ramsgate en stoomden het Kanaal in en gingen bij Falmouth aan het werk om een oorlogs kanaal te vegen en bovendien hun “vangsten “ de mond van de Helford rivier binnen te slepen.
Hier lieten zij het schip aan de grond lopen en maakten zij de sleep lijnen vast aan de bomen langs de rivier, om zo hun “vangst “ aan wal te brengen tussen de schepen,  in geval de mijn ontplofte.
Op deze manier vingen zij ook wel erg ongewone mijnen.
Maar niet van het type magnetische mijnen en meestal alleen maar schelpdieren.
Op een morgen in Helfortd, nadat de Silver Dawn 's bemanning genoten hadden van een dag wal verlof, verschenen er oesters bij het ontbijt.
De manschappen, toen zij aan de wal waren, hadden ze ergens opgeschept met netten en emmers.
Gedurende deze uitstekende maaltijd, liep ik commandant Bill Hammond tegen het lijf.
Wat loop jij te eten, vroeg hij mij.
Oesters, mijnheer !
Ik denk dat het het verdomd goede oesters zijn, zei de commandant.
Weet je niet dat het hier het landgoed van de Graaf van Devonshire is en de oester bedden hier zijn van de koning.
Jullie kunnen hier zwaar voor gestraft worden...... Bak voor mij gauw een bord vol !

Ver van de zware straf vandaan, werd de schipper van de Silver Dawn met de DSC onderscheiden, gelijk met schipper Wally Hayes, voor de operatie, waarbij de Ray of Hope verloren was geraakt.
Commandant Hammond ontving op hetzelfde moment de DSO onderscheiding.

Schipper White:
De lucht aanvallen veroorzaakten dat we lang moesten wachten voor wij naar het Buckingham Paleis konden gaan en we mochten daar ook niet roken.
We stonden daar maar wat te friemelen en ik vroeg een van de hofdienaar, waar ik een toilet kon vinden.
Eh, Eh.... zei hij geïrriteerd.       Volg mij.
Wij volgden hem naar boven,  waar hij een deur opende.
Dit is het toilet van de Koningin..... daar de West vleugel van het paleis wordt geschilderd.
Ik denk,  dat U deze maar moet gebruiken.
We gingen met z 'n allen naar binnen.
Het was een grote kamer en staken een sigaret op en wachtten op onze beurt, maar daarna na, konden wij geen ketting vinden om de toiletten door te trekken.
De hofdienaar keerde terug en vond de kamer vol rook.
Eh.  Eh. ....Zei hij weer... jullie hadden  hier voor allemaal doodgeschoten kunnen worden, volgens de oude wetten van het land.!
Ik vertelde hem dat ik geen ketting kon vinden en met een wenk moest ik hem volgen naar het toilet., die twee leeuwinnen als arm leuningen had, drukte op de neus van een er van en spoelde het toilet door.
We werden hierna door kamers en door kamers geleid, naar de Troonzaal, waar de Koning stond met een senior officier van de drie leger afdelingen.
Voor ons moest een Admiraal  elke onderscheiding op een kussen van fluweel aan de Koning geven, die dan vervolgens dit op een haak vastmaakte, die al van te voren, op ons uniform was genaaid.
Een onder officier had voor deze speciale gelegenheid met ons geoefend ,toen we in de haven lagen.
De etiquette was om 3 passen vooruit te stappen, de onderscheiding te ontvangen en drie passen terug te treden en vervolgens... Dank U, Majesteit.... te zeggen.
Aangezien ik maar een klein mannetje was, vond ik,  dat ik na 3 passen,  niet in de reikwijdte van de Koning was en moest ik wat naar hem toe schuifelen.
De Koning begon....I-I-I-.. h.h.h.
Het kostte eeuwen om de woorden uit te spreken........en dat waren pijnlijke momenten voor ons allemaal.
Toen hij op het laatst klaar was, maakte ik een stomme fout en zei.... Dank U, mijnheer...... ik bedoel Uw Majesteit.
En voor commandant Hammond........  hij struikelde over een kussen, toen hij achterwaard stapte.

Stuurman John Bird van de Ray of Hope en Harry Bunce van de Silver Dawn kregen beiden de DSM onderscheiding.
De onderscheiding van stuurman Bunce was gedenkwaardig, omdat hij de enige persoon in de oorlog was die twee maal de DSM onderscheiding op de borst was  gespeld.
Bij de eerste onderscheiding was hij aanbevolen door de Hertog van Kent.
Niet lang hierna moet Bruce naar voren treden op een  parade plaats, om de tweede DSM onderscheiding te ontvangen, veroorzaakt door een fout van het ministerie.
Humor is nooit ver verwijderd van dapperheid.
Hij beschouwde het als een grote grap en vertelde iedereen dat hij de onderscheiding had ontvangen omdat hij de zee in was gedoken om twee mensen te redden, ofschoon hij een heel slechte zwemmer was.
 
Na de decoraties was er een ander onvriendelijk voorval voor een ander schip van onze flotille.
Het kwam zo..... Op een dag dat de drifter Formidable in een haven kwam, haar schipper, omdat het schip in lange tijd geen post had ontvangen, een van de leidinggevende figuren aan boord naar de Marine post afdeling stuurde.
Na een uur of wat begon men bang te worden, maar uiteindelijk kwam de leiding gevende terug, een post bagage wagen trekkend, hoog opgeladen met brieven en pakketten.
De schipper van de Formidable stond vol ongeloof vanaf het stuurhuis van de kleine drifter toe te kijken, die een stuk  lager lag dan het niveau van de kade.
Krijg nou wat, riep hij uit,,,, dat lijkt mij wel erg veel post voor acht man.
Geestdriftig werd de post afgeladen en aan boord gebracht en werd daar uitgesorteerd
om tot de ontdekking te komen dat geen enkele brief of pakket de naam van een van de bemanningsleden had.
Plotseling realiseerden men zich dat al de brieven en pakketten niet geadresseerd waren aan HMS drifter Formidable, maar aan HMS Formidable, een nieuwe te water gelaten vliegtuig moederschip.
Terneergeslagen moesten de pakketten en brieven weer in nette bundels worden gepakt en in zakken worden gedaan om haar weg te vinden naar het juiste schip.
Kort hierna ontving de schipper van de Formidable de instructies, om verdere verwarring te voorkomen, het schip een andere naam had gekregen...... Fidget  !
Het was een hel klap voor hem, waar hoe nooit helemaal van is genezen.

Fidged is misschien wel een toepasselijk naam voor een kleine drifter maar voor de opvarenden lijkt mij de naam minder leuk.
Het betekend    “Draaikont “

Einde.

Wordt vervolgd

[zier]

Als ik dit zo lees van de mijnendienst moet ik tog weer ff denken aan Nico groen.

[Evert]

ik denk dat dit de formidable is uit je verhaal vreemdeling.

[vreemdeling]

Waar ligt Namsos.    no.1             

Op een dag in 1940, toen signalen van de Vloot bleven binnenstromen,,  zag de lastig gevallen Dienst commandant bij het Gecombineerde Operatie Hoofdkwartier te Dinibristle in Fifeshire, plotseling de naam Namsos, wat vermeld was in een van de berichten.
De berichten waren veel te veel voor zijn teleurstellende staf, om te decoderen,
Verrast checkte hij het op de grote operatie kaart aan de muur, maar kon nergens de naam Namsos ontdekken.
De kaart hield echter halverwege Noorwegen op.
Wel allemachtig, schreeuwde hij.... het staat zelfs niet op de kaart.
Heeft iemand soms een kaart van Noorwegen.
Iemand haalde een schoolatlas te voorschijn en zij vonden de naam.
Namsos was een klein kust plaatsje, ongeveer 100 mijl ten noorden van het door de Duitsers bezette Trondheim.
Als de Gecombineerde Operatie Staf al weinig af wist van Namsos, de niet visserlui tussen de trawler bemanningen, die daar met spoed waren ingedeeld, wisten zelfs nog minder.
Maar zij zouden het spoedig wel weten te weten komen, toen een sterk contingent schepen van de Harry Tate´s Trawler Marine ,op haar eerste grote  actie in de oorlog, op weg ging.
In totaal voegden zich bij elkaar zo´n 30 trawlers bij een vloot van oorlogsschepen, om het Britse Expeditie leger, eigenlijk te laat, om de Noren te helpen tegen de  snel oprukkende Duitse troepen
De Britse troepen gingen ten noorden van het bezette Trondheim aan wal, bij de plaatsen Namsos, Narvik en Harstad en ten zuiden van Aaridalsness.
De trawlers hadden als taak de troepen schepen te beveiliging  tegen duikboten en ook te helpen met het aan wal brengen van de troepen.
Maar zoals het later zou blijken, in een van de snelste keerpunten van de oorlog, zij al heel snel moesten terug keren tot de meer naargeestige rol, om bij de haastige evacuatie uit Noorwegen, te assisteren..
Acht grote trawlers van de 15e en 16e Anti Duikboot Aanval Kracht,  vertrokken uit Schotland naar Namsos, om daar tot de ontdekking te komen dat Namsos niet veel meer was als een plaats met witte houten huizen en een houten aanlegsteiger, 20 mijl de Namsos Fjord in.
Een kleine vissersplaats en houthaven en waarvan het inwoners aantal heel wat minder was als de 5000 manschappen van de geallieerde troepen, die daar aan land waren gegaan..
In de loop van een week van zware gevechten, werd Namsos een inferno en drie trawlers werden zo zwaar beschadigd door de hevige  aanvallen van de Duitse bommenwerpers, dat zij moesten worden verlaten en zonken.
Gedurende de uren daglicht waren de langzaam bewegende trawlers in de Noorse operaties, constante doelwitten voor de martelende vliegtuigen van de vijand.
Bij elk luchtalarm stoomden de schepen met volle kracht naar de dichtst bij zijnde rots formaties, waaronder zij  beschutting konden vinden, mede door de diepte van het water, zelfs bij de oevers van de fjord.
Waar mogelijk gingen bemanningen direct aan wal om kleine sparren om te hakken en takken van grotere bomen af te zagen en altijd groene struiken uit de grond te trekken en al het groen werd over de dekken en tuigage van de trawlers verspreid, als camouflage tegen de zoekende vliegtuigen.
Spoedig stoomden er dan ook trawlers in de fjorden die op mobiele kerstbomen leken, maar ondanks deze camouflage, stegen de verliezen,  door de aanhoudende luchtaanvallen.

Hier, daar en overal,  in de veelheid van gebeurtenissen in Namsos, was de trawler Arab uit Hull, met gezagvoerder Luitenant Richard Stannard van de Marine reserve, een ex koopvaardij officier, aanwezig.
De Arab was altijd in de buurt om haar zuster schepen te helpen die in moeilijkheden waren en zij redde ook de overlevenden van een gebombardeerde en brandende marine sloep.
Haar opmerkelijkste  ogenblik kwam toen Luitenant Stannard zijn trawler tegen de brandende aanlegsteiger in Namsos zette en resoluut het vuur ging bestrijden dat ieder ogenblik gevaar kon opleveren voor een munitie opslagplaats en in de lucht zou blazen.
Voor deze actie ontving Stannard,   de Victoria Cross onderscheiding, de tweede VC onderscheiding bij de marine in deze oorlog, tegelijk met onderscheidingen voor vier van haar bemanningsleden.

Na een week van wanhopige gevechten werd Namsos geëvacueerd.
Op de laatste dag van de kapot geschoten stad, bleven er  slechts 3 trawlers in het donker met hun boeg  tegen de zwaar beschadigde steiger liggen,  om de overblijvende Franse troepen over te brengen naar het wachtende troepen transportschip en een ander  wachtend oorlogsschip.
Daarna een kort oponthoud om de gesneuvelden militairen te begraven.
Ook de commandant van een der trawlers, voordat zij vertrokken,  om voor andere operationele doelen elders te worden ingezet.

Ondertussen, meer dan 300 mijl ten noorden van Namsos, kwamen daar, bij het Marine en Leger hoofdkwartier in Harstad, de Northern Star en andere trawler aan.
Binnen een half uur na aankomst, lagen zij onder lucht aanvallen en zagen dat de aanlegsteiger werd weggeblazen.
De oprukkende Duitse troepen, wat hun verteld was, waren al “maar net achter de
 heuvels “, terwijl in het zuiden, in het zwaar omstreden Narvik, er reeds meer dan twee duizend vijandige soldaten waren en ieder uur kwamen daar er meerderen bij.
De kapitein van de Northern Spray. Luitenant commandant D.J.B.Jewitt, een Marine
 officier, was groeps commandant van de vijf trawlers, met inbegrip van de trawler Spray, die de 12e Anti Duikboot Aanval Kracht vormden.
Hij stationeerde 2 trawlers in de Vest Fjord, de hoofd ingang naar Narvik, om de bewegingen en uitdagingen van elk schip wat in of uit voer, te observeren
Het laatste bewees, dat het vluchtelingen schepen waren, die vluchtende Noren vervoerden.

De trawlers bleven gewoonlijk op dezelfde plaats, beschutting zoekend onder de hoge kliffen, om te ontsnappen aan aanvallen van vijandige toestellen, die neer doken in het zwakke licht van de middernacht zon.
De Northern Spray begon aan de controle van de brede en kalme Offit Fjord , met haar zusterschip Northern Gem.
Bij de bemanning van de Northern Gem was de jonge trawler man Sid Kerslake, een Marine Reserve man.
De Spay nam de bakboord zijde van de fjord en de Gem de stuurboord zijde.
Dat was onze vaste zoek slag, met af en toe een tochtje naar Lodinden op de Lofoten eilanden, om kolen te bunkeren en te provianderen.
Op een keer toen we langs de kade in Lodingen lagen gemeerd, ging het alarm en we tuimelden aan dek en zagen een Hurricane jachtvliegtuig, jagend achter een Duits vliegtuig.
We waren verheugd om te zien dat het vijandelijke toestel in paniek raakte en recht op de klippen af vloog en een wild applaus voor de Hurricane veroorzaakte, toen deze terug vloog nadat zij de overwinnaars rol voor zich had opgeëist
Kort hierna, toen we vroeg in de morgen op patrouille waren in de Ofot Fjord bij zware sneeuwval, we een bericht ontvingen,   dat destroyers en zwaardere schepen, waarschijnlijk vijandige schepen, de fjord binnen voeren.
We kregen orders hen te bestrijden,
Enige tijd later waren we wel bang bij het zien van de schepen die uit de sneeuw te voorschijn kwamen..
Maar bestrijden deden wij hen, maar op een echte Marine manier, volkomen gerust gesteld dat het de Warspite was, een Engels oorlogsschip,  met haar beschermings destroyers,  onderweg om orde op zaken te stellen in Narvik.
Dit bleven zij iedere morgen doen , waarop we  de klok gelijk kon zetten.
Het gaf ons een goed gevoel van vaderlands liefde, omdat op deze vroege stage van de oorlog,  het een soort wedstrijd was en dat er in werkelijkheid gedood  kon worden.
Wij dachten altijd,  dat het ons niet kon overkomen.

De commandant van de Northern Spray stond ongeduldig en stampvoetend op de brug, bij het horen hevig kanon vuur en alle marine vaartuigen hun dodelijke taak opzochten,  om daar aan mee te werken.
Op het laatst kon hij zich niet meer inhouden en gaf de order.... Hijs de oorlogsvlag en haal alle HE ammunitie aan dek, klaar voor gebruik en zet koers naar Narvik..
Het was mistig weer, overal rook en sneeuw.
Niet lang hierna seinde  een oorlogsschip naar de Spray.... Welk schip bent U,,,,, en Wat komt U hier doen.!
Commandant Jewitt antwoordde... Northern Spray en we komen, om mee te doen met de beschieting.
En prompt hierop het antwoord.... Rot op.
Er was ook nog een sloep die de Northern Spray eens goed wilde bekijken met zijn camouflage van dennen bomen aan dek en in de tuigage, en zij seinde al heel snel....
Versiering ziet er prachtig uit..... Wanneer is de bruiloft !

Maar de Spay en de Gem waren spoedig in acties betrokken met hun eigen schepen.
Een van de opvarenden, matroos Kerslake, vertelde het volgende.
Op de avond van 8 Mei zaten we aan de thee maaltijd, toen het alarm ons waarschuwde en een Duits vliegtuig over de bergen aan kwam vliegen, vanaf de zijde van de fjord waar de Spray lag.
De Spray vuurde een zwaar salvo naar het vliegtuig, maar in de tijd dat zij in zicht kwam, was zij ook zo weer verdwenen., daar beide schepen zeer dicht, slechts enkele meters, van de wal af lagen.
En bijna niet te zien waren door de overhangende rots wanden.
Vanaf de Gem zagen we, dat een van de motoren van het vliegtuig in brand stond en veel rook veroorzaakte.
Wij gaven het vliegtuig ook nog eens de  volle laag met ons dubbelloops Lewis kanon, in de korte tijd dat het vliegtuig voor ons zichtbaar was en zij weer achter de rotswand verdween en snel hoogte verloor.
De Gem seinde......... Hebben jullie onze “vogel “gezien ?,,..... waarop prompt door de Spray werd geantwoord..... Jullie bedoelen ONZE “vogel “.
Het vliegtuig was klaarblijkelijk onderweg naar Narvik en na deze  onderbreking, zocht de trawler bemanningen  weer de thee maaltijden op.


Wordt vervolgd

[vreemdeling]

Waar ligt Namsos no.2     
       
Een uur later kwam een Noors vissersbootje, met een “hakkepuf “motor en ging langszij van de Northern Spray.
In het bootje zaten 3 Noren, die geen van drieën een woord Engels spraken en gaven met veel moeilijkheden hun boodschap door.
Zij hadden gezien, waar het vliegtuig was neer gekomen en wilden mannen van de trawlers meenemen naar de plaats waar het vliegtuig was neergekomen, wat vlakbij   de Ae Fjord was, niet zo ver weg.

Luitenant commandant Jewitt besloot een half dozijn mannen van iedere trawler mee te geven met de “hakkepuf “, met gaf de order, vertrouwelijke boeken en codes mee terug te brengen.
Er werd aangenomen dat het vliegtuig een bemanning van slechts 3 man had.
De zeelui die hierbij werden betrokken, werd niet gevraagd of zij zich vrijwillig wilden melden.
Op dat moment waren zij toevallig aan dek en allen hadden er wel zin in om mee te gaan. Bij de ploeg van de Gem die mee ging,  was ook matroos Kerslike.
Wij waren bewapend met .303 geweren en hadden onze helmen op, maar op deze mooie avond hadden we alleen maar wat oud goed aan, ik zelf droeg een vissers trui en een sjaal en een paar gewone schoenen. Het was gelukkig prachtig weer in de fjord en we hadden dus geen laarzen nodig.
En we gingen alleen maar even een paar bemanningsleden van het neergestorte Duitse vliegtuig inrekenen...... zo dachten wij !
De “hakkepuf “ stoomde de fjord in en we raakte de twee trawlers uit het oog, toen we de Ae fjord in draaiden.
Na wat wendingen, voeren we rond een landtong en we zagen het vliegtuig liggen, Het had een noodlanding gemaakt op de rand van het eiland en een deel van de linker vleugel lag onder water.
De helling boven de kust was ongeveer 2000 voet hoog en was bedekt met dennen bomen, struiken, rotsen en sneeuw. Alle  overlevenden van het vliegtuig, moesten zij zich ergens hebben verscholen.
De kanonnier van de Gem, Fred Powell, een gepensioneerde Marine kanonnier, maar terug geroepen voor de militaire dienst, lag op het dek van de vissersboot met zijn Lewis geweer rustend op de voorsteven en kon het gebied overzien.. Wij lagen met de steven richting wal, maar de boot raakte de bodem op ongeveer 10 meter van de wal en we moesten overboord springen en naar de wal waden door het water, waarbij het water tot ons middel kwam.
Acht man van ons volgde de bevelhebbende officier van de Spray, een kleine brildragende schipper uit Grimsby.
We liepen te lachen en gekheid te maken over ons onverwachtst pootje baden,  toen de kanonnier Powell plotseling schreeuwde...... Daar boven op de heuvel...... Ik zal een salvo geven over hun hoofden
Ik veronderstelde, dat hij dacht, dat zij zich zouden overgeven, maar toen hij een paar salvo's had gelost, openden de Duitsers het vuur met een Spandau, die ontploffende kogels afvuurde en de helft van het gezicht van de kanonnier weg schoot.
Onze landing groep dook achter wat losse stenen voor de omhoog lopende rotsen, terwijl de fluitende kogels van de vijand over onze hoofden scheerden.
Ik richtte mijn geweer op een Duitser boven mij op de heuvel, maar door de consternatie had ik de veiligheids pin er op laten zitten,
Een paar seconden voor ik de pin kon verwijderen, zei de asdic operateur van de Gem
haastig tegen m..... . Kijk nu niet, Sid, maar er staat zo'n grote vuile Duitser achter je.... en ik voelde de bajonet in mijn rug ... en dat was het dan.
Wij gaven ons allemaal over, overweldigd door de Duitse troepen.
Te laat hadden we ons gerealiseerd dat het vliegtuig een troepen transport vliegtuig was en hun verliezen bij de crash van het vliegtuig,  waren gering,
Maar van ons kon er een ontsnappen, dat was onze officier, die zich in het water verschool achter een paar rotsen en later ongezien weg kon kruipen.
De drie Noren in de Hakkepuf waren gedood door een hagel van kogels van de Duitsers en de boot hier door zonder besturing was en in cirkels ronddraaide.
Iedereen aan boord van de hakkepuf, allemaal van de Spray, waren gewond, waarvan sommige ernstig.
Maar ondanks dat hij in beide enkels door kogels was geraakt en veel pijn had, sleepte de asdic operateur Sid Gledhill zich moedig naar het stuurhuis, trok de dode Noor weg, waarvan het lichaam het roer blokkeerde en stuurde de boot uit het gevaren gebied.
Matroos Kerslake; Het was in een paar minuten voorbij. Wij zagen de hakkepuf weg varen met de kop de fjord uit en de Duitsers verzamelde onze geweren en smeten ze in het water. Daarna werden we gefouilleerd,
Het was een groep eerste klas Alpine soldaten van een jagers bataljon, 35 man sterk en de vliegtuig bemanning.
Ze namen ons mee naar de top van de heuvel, waar zij een nood kamp hadden ingericht.
Zij hadden er een vuur branden en gaven ons wat brood en iets warms te drinken, wat surrogaat koffie bleek te zijn..
We werden ondervraagd en mochten op de grond gaan zitten, op de rotsen die sneeuw vrij waren.
We waren allemaal steen koud en huiverden in onze natte kleren die begonnen te bevriezen. Maar we zouden ons veel slechter hebben gevoeld als wij hadden geweten dat de overlevenden op de hakkepuf, bij hun terug keer, hadden gerapporteerd,  dat wij allemaal waren gesneuveld.
Het vliegtuig was aanvankelijk door de Skua luchtafweer van de Ark Royal beschadigd. De Duitse piloot, ofschoon met een een been compleet geradbraakt, had het vliegtuig een geforceerde landing laten maken dicht bij de rand van het water, zonder meerdere slachtoffers.
Zij hadden daarna hun kamp op de heuvel gemaakt, wat een helder uitzicht had op het vliegtuig ver beneden hen en van de ingang van de fjord.

Matroos Kerslake: Wij verbleven ongeveer drie uur in het kamp, toen we een Britse destroyer de fjord in zagen komen en een groep mariniers aan wal zette.
Dit ziende, besloten de Duitsers dat het tijd was om te vertrekken.
De onderofficier gaf ons Duitse overjassen, zodat we ons konden warmen en gaven ons opdracht hun uitrustingen te dragen en ook de geweren, kisten en munitie banden en een machine geweer..
We werden gewaarschuwd dat we zouden worden gedood als we probeerden te ontsnappen, waarna we begonnen aan een mars land inwaarts,  dwars over de heuvels.
De Duitsers hadden gedacht om dwars over het eiland lopend, uit te komen bij een klein dorpje , waar zij aan de overzijde aan de kust een boot konden pakken om hiermee naar de vaste wal te varen.
En zo gingen we op weg.
De gewonde piloot werd  gedragen op een deur van het vliegtuig, wat klaar gemaakt was als een namaak stretcher.
De hele tijd dat wij marcheerden, maakte een brutaal uitziend klein mannetje, foto's van ons.
Een officier van de vliegtuig bemanning vertelde mij dat hij de Nazi was van de groep en zij moesten allemaal aan zijn orders gehoorzamen.
Hij waarschuwde ons dat, als we trachtte te ontsnappen,  de Nazi ons zou doden.
Zelfs als we een poging zouden wagen.
Toen we al een grote afstand hadden gelopen, soms tot ons middel in de sneeuw, stoompjes overstekend met ijskoud water, werd ik wanhopig omdat ik zo nodig moest... en vroeg aan het bemanningslid of ik mocht.
Hij zei mij dat ik niet meer als een minuut kreeg of hij was genoodzaakt mij neer te schieten, omdat het dan als een poging zou worden gezien om te ontsnappen.
Ik had nog nooit van mijn leven zo vlug mijn behoeften gedaan.
Naderhand praatte wij met elkaar tijdens het lopen en hij vertelde mij dat hij op Londen had gevlogen, voor de oorlog, met een privé vliegtuig en dat hij Londen wel mocht.

Het was daglicht toen wij de kust aan de overzijde bereikten en tot hun verbijstering zagen de Duitsers dat de Northern Spray rond het eiland was gevaren en de zee op voer van af de kust van het dorp.
Zij opende het vuur en granaten begonnen in te slaan in de heuvels boven ons, veel te dicht bij voor de zenuwen van de Duitsers. Met grote haast werden we in een herdershut gestopt, samen met de gewonde vliegenier en vertrokken. Wij bleven liggen tijdens de beschieting.
Later stopte het en hoorde wij dicht bij geweervuur en geratel van een machine geweer.
Onze seiner aan boord van de Gem, Charlic Keen, opende voorzichtig de deur en    hem aankijkend, stond daar een stevig gebouwde Marine man,  met een bajonet op zijn geweer, gereed om te steken.
Een rot Mof, schreeuwde de Marine man en alleen Charlie's smartelijke mondvol van het meest grove Engels, veroorzaakte hem halverwege te stoppen met zijn bajonet te steken.
We renden als gekken naar buiten en schreeuwden dat we Engelse matrozen waren.

De zaken waren vlug veranderd sinds de terugkeer van de hakkepuf, wat echt een schrijnende aanblik was.
In de donkere uren van de late avond keek telegrafist Eric Bardsley van de Northern Spray vanaf de omloop van het stuurhuis neer op de aankomst van de hakkefuf.
Vanaf het terug kerende scheepje werd achter elkaar met een lamp een SOS sein naar de trawler geseind.
Commandant Jewitt was wantrouwend en gaf orders aan de kanon bemanning het scheepje te dekken.
Toen het langszij kwam, was de aanblik er van als een slachtpartij en verschrikking
De kanonnier van de Gem lag dood op de plecht en de drie Noren, allen dood, lagen klem in het stuurhuis.
Overal lag bloed, iedereen aan boord was gewond en had pijn.
Onze eigen kanon lader had een ernstige wond op zijn rug en Sid Gledhill, die steeds het SOS sein had geseind, had veel pijn van de wonden aan zijn enkels.
Matroos Yardley was in zijn been geschoten en matroos Wood had een grote wond op zijn rug en werd uitgestrekt aan boord gedragen, zonder shirt , wat de ernst van de verwonding toonde.
Hij riep lolmakend tegen zijn helpers....Jongens,  Ze hebben mij te pakken gekregen !
Harry Peak, een visserman uit Hull, was het zwaarst gewond, hij was door kogels geraakt en de gehele zij van hem, van zijn middel tot aan zijn enkel, lag open.


Wordt vervolgd

[J.H.]

H-293-Arab

[J.H.]

LO-109-Northern Gem

Painting: Steve Farrow

[J.H.]

LO-140-Northern Pride

[J.H.]

LO-109-Northern Gem

[J.H.]

H.M.D. Fidget, ex LT-100-Formidable

[J.H.]

GY-428-Aston Villa in de fjord , gecamoufleerd met boomtakken.

[vreemdeling]

Namsos     no.3                     

We hadden nu zes ernstig gewonde mannen aan boord,  met slechts wat incomplete medische voorraden en medische kennis en moesten dus vlug handelen.
We stoomden naar Lodingen dat slechts enkele mijlen van ons was verwijderd, met de hakkefuf op sleeptouw,  om aan de Noren ter plaatse , te overhandigen.
We riepen per Aldis lamp de marine sloep Stork op voor een dokter, maar haar antwoord was...... Ga naar Skariland.
Wij deden dat ook en vonden daar de Resolution, het vlaggenschip van de FOIC Narvik.
Het koste ons twee uur om haar te bereiken met onze ernstig gewonden, die waren neergelegd in het zieken zaaltje.
Harry Peak lag er uitgestrekt op een bank en was er heel slecht aan toe.
Ramsden knielde naast hem en zei..... Harry, kunnen we niet met elkaar mee gaan. Ergens in Frankrijk...ik  met jou ?
En ondanks zijn hevige pijn, slaagde Harry er in om te glimlachen.

Al de gewonden werden aan boord van de Resolution gebracht, terwijl 150 mariniers aan boord van de Spray kwamen, met de bedoeling de Duitser aan te vallen.
Maar de vraag was.... waar zijn zij heen gegaan en hoe ?
Het was een onherbergzaam en ontoegankelijk gebied.
De bevel hebbende majoor van de Mariniers,  vermoedde dat zij ergens een boot zouden vorderen.
Daarom stoomden we de Ae fjord in en vroegen in elk dorp inlichtingen, maar zonder resultaat.
We moesten het opgeven, maar besloten toen het klein onbewoond dorpje  Skjellesvik een bezoek te brengen,  aan de andere zijde van de fjord.
En daar werden de Duitsers gevonden, boven in de heuvels.
De mariniers zette verschillende groepen aan wal en maakten een omtrekkende beweging naar de hut, een andere groep naderde van de andere kant, in het geval zij in die richting zouden vluchten.
Vanaf de Spray konden wij de mariniers over de grond zien kruipen aan beide kanten  van de hut, terwijl de kanonniers aan boord duizenden salvo's gaven met de Maxim, op elk bewegend doel aan de wal.
Van de Duitsers werd gezien dat zij de hut verlieten en zich verplaatsten naar de bergen en toen de hut werd bestormd door de mariniers, werden alleen de krijgsgevangenen van de Gem daar aangetroffen en de gewonde piloot.

Tijdens de actie ontvingen we van de Resolution een signaal.... Waar zijn de mariniers.,  en op onze weg terug seinde wij een kort rapport.
We bereikte de Resolution en kwamen tot de ontdekking dat het Marine muziekkorps aan dek het lied ... Het leven op de golven van de oceaan speelde..... en alle personen aan dek gaven 3 hoera's voor de Mariniers en voor de Marine Reserve mannen.
Op hetzelfde ogenblik vloog er een vijandelijk vliegtuig over, die door ack-ack kanonnen van de Resolution werd neer geschoten, wat nog eens 3 hoera's opleverde.

Arme Harry Peak stierf nadat zijn been was geamputeerd en hij werd begraven in een  burgerlijke ceremoniële dienst in Skolund.
We hadden nu een erg onvolledige bemanning van slechts 22 fitte mannen aan boord.
Wat de Duitsers betrof, werden zij bijna allemaal door de mariniers gevangen genomen en werden overhandigd aan een compagnie van Franse Alpen troepen.
Matroos Kerslake; De Fransen, waar wij later achter kwamen,, zette de heel groep van 34 manschappen tegen de rotsen en schoten hen dood.
Hun uitleg hierover was ...... Wij nemen geen krijgsgevangenen.

De volgende dag kreeg de Northern Gem de opdracht het dorpje op het eiland te beschieten,  in het geval er nog meer Duitsers zich daar wilden verschuilen.
De beschieting werd gedaan met haar oude vier inch kanon uit de eerste wereld oorlog.. Ook het Lewis kanon vuurde schoten af, over het betreffende gebied.
Maar er werd geen spoor van leven gezien tot dat plotseling een Noors vissersbootje verscheen vanaf de landzijde van de aanlegsteiger en met grote snelheid weg voer langs de kust.
De Gem riep sommeerde haar te stoppen,  maar zij deed het niet.
Zo greep de trawler in en vuurde een schot voor haar boeg.

Matroos Kerslake: Het vissersbootje kwam bij ons langszij, een lijn uitgooiend voor en achter, die wij vast maakten.
Onze plaatsvervangende kanonnier, samen met een matroos en een officier- de leider van de vliegtuig opsporing- stapten aan boord van het scheepje om te onderzoeken of er nog Duitsers aan boord waren.
Maar onmiddellijk nadat onze mannen een voet op het scheepje zette, gaf de man in het kleine stuurhuis van het scheepje, volle kracht vooruit en tegelijkertijd sneden de twee mannen bij de trossen , deze door... en stoven weg met het scheepje.

Wij durfden niet te schieten, bang om onze eigen mensen te raken, die ruw werden aangevallen met messen en bijlen, door vijf Duitsers ( zoals wij dachten ), gekleed als visserlui.
Uiteindelijk sprongen onze drie manschappen, na twee van de aanvallers te hebben neer geschoten, overboord.
Toen we de kanonnier oppikte,  lachte hij, zei “dank je wel “en stierf onmiddellijk.
Deze zeeman was zwaar gewond door mes steken.
Maar onze gebrilde officier was helemaal een verschrikkelijk gezicht om te zien.
Hij was met een bijl tussen de beide schouderbladen geslagen en de bijl was daar vast  blijven zitten.
Ons dek werd met bloed bevuild en het was een wonder dat hij het overleefde.
Wij jaagde achter het vissersbootje, met ons machine geweer vurend en een Oerlikon,  tot zij stopten.
Het scheepje was doorzeefd als een vergiet door de kogel gaten, toen we bij haar langszij gingen.. Aan  dek lagen 4 dode mannen en een aan stukken geschoten man in het stuurhuis, wat aan splinters was geschoten.
Dit maal,  toen onze mensen aan boord van het bootje gingen, deden zij dat met de grootste voorzichtigheid en toen zij geluid hoorden beneden in het voorin en een van de mannen een salvo vuurde door het luik en schreeuwde.... Kom naar buiten, .. kom er uit, .. kom er uit !
En dit maal kwamen  een zeer oude man en een erg oude vrouw aan dek, gevolgd door een jonge vrouw met een baby in haar armen.
Ik kan de stilte niet beschrijven die nu volgde.
Ik dacht dat de hele bemanning in huilen uit zou barsten, ik zeker voelde het zo.
We hielpen het bange drietal en het kind aan boord van de Gem en brachten het vissers bootje tot zinken..
Pas na ondervraging kwamen wij te weten dat de oude mensen en de jonge moeder en haar baby,  de overlevenden waren van twee aangetrouwde Noorse families.
Toen wij het dorp hadden beschoten, had hun manvolk gedacht dat wij Duitsers waren en besloten zij, met het scheepje te vluchten.
Waarom zij niet onze witte Ensign vlag hadden gezien, zal altijd een raadsel blijven.
Een van de mannen die was gedood, was de man van de jonge vrouw.
We hielden voor haar een collecte aan boord, het was alles wat wij voor haar konden doen.

Op de Northern Spray pikte zij in de stille uren van de nacht,  Duits gesproken radio verkeer op,  in morse tekens.
Regelmatig,  iedere nacht om 2 uur zond hetzelfde station een half uur lang een programma uit in de Duitse taal en in groepen van cijfers en altijd eindigend met Heil Hitler.
De telegrafist Ken Edwards , met zijn schooljongen kennis van de Duitse taal, slaagde er in, een van de twaalf woorden te begrijpen en herkende er ook Noorse plaatsnamen van deze omgeving.
Het eerste deel van elk bericht bleek in de vorm van een navigatie rapport te zijn.
Het woord  FYR , Noors voor vuurtoren of lichtboei, werd vaak herhaald, terwijl het laatste deel van de uitzending leek op een weer rapport.
Commandant Jewitt werd hiervan in kennis gesteld en bij de volgende,  om 2 uur nachtelijke uitzending, was de radiohut vol met luisterende mensen, toen de luidspreker werd ingeschakeld.
Zij gisten, dat het zendstation ongeveer 20 mijl van hun verwijderd was.
Commandant Jewitt waarschuwde de Resolution.

Op een nacht, kort hierna, toen de Spray bij een klein dorpje lag, zond het Duitse station uit zoals gewoonlijk en het was “prijs “,we zaten er bijna boven op.
De Resolution had peilingen genomen met de richting zoeker en bevestigde dat het mysterieuze station in het dorp was gevestigd.
De volgende nacht ging een gewapende groep aan wal en overmeesterde de vijandige operateur, een Noorse verrader,
Jewitt werd geprezen voor de waakzaamheid van zijn radio staf, die misschien wel  veel mensenlevens van de hard vechtende troepen had gespaard, een oorlog die nog steeds door ging.

Voor de Northern Spray en de Northern Gem volgden nu een welkome onderbreking, na weken aan een, van bijna nooit eindigende patrouilles, toen beide schepen voor een schoonmaak beurt van de ketel van ongeveer een week, naar  Svolvaer moesten gaan, de hoofdstad van de Lofoten eilanden.
De vriendelijke en gastvrije mensen konden niet genoeg doen voor de trawler bemanningen en er waren feestjes in overvloed gedurende het verblijf.
De aankomst in Svolvaer van de Northern Gem was veelbelovend genoeg.
Met al haar munitie verbruikt, was zij ongeveer een mijl van de haven verwijderd toen een vijandige bommenwerper op haar aan vloog,  voor een aanval.
De trawler kon nog alleen terug slaan door lichtkogels af te vuren met haar 4 inch kanon, maar gelukkig was dat genoeg om de vijand te verjagen.
De Gem liep de haven binnen en werd verwelkomt door bijna alle inwoners van Svolvaer, die het duel hadden gade geslagen.
Zij werden voorafgegaan door de glimlachende burgemeester, die de trawler schipper het omhulsel van een van de lichtkogels aanbood, die het schip zelf had afgeschoten en die terecht was gekomen op de plaatselijke begraafplaats, dichtbij waar de burgemeester en zijn vrienden naar het gevecht hadden staan kijken.
De gastvrijheid van de bewoners van Svolvaer deed de Gem weer spoedig doen terug keren naar Svolvaer, gedurende de evacuatie uit Noorwegen, wat erg  nodig bleek.
De trawler had orders om een klein Noors passagiersschip Ranen genaamd,  te escorteren naar Engeland

Wordt vervolgd

[vreemdeling]

Namsos no,4                         

Dit kust vaartuig was een piraten hulpschip van de Marine geworden, gewapend met Oerlikons en Bofors kanonnen en bemand met een enthousiast mengsel van Marine dienstplichtigen, Mariniers en soldaten.
Schipper was de commandant Sir Geoffrey Congrece, een Marine man, die direct dit schip had over genomen na het verlies van zijn eigen trawler, de Aston Villa, door vijandige bommen.
De Ranen en de Gem verlieten samen Lodingen. Stoomden de Vest Fjord uit met de bedoeling zoveel schade aan te richten als mogelijk was, wat nu bijna geheel vijandig bezet gebied was.
Toen zij Svolvaer naderde werd de Gem uitgedaagd en beschoten door een schip wat  een vijandige trawler bleek te zijn.
De Gem antwoordde meteen met haar lichtkogels en stichtte hiermee brand op haar aanvaller, waarmee het mysterieuze schip achter de rotsen verdween en geheel verdween, nog de Gem of de Ranen konden een spoor van haar ontdekken of enig wrakhout.
De twee schepen stoomden naar Svolvaer en met de piraten bemanning van de Ranen in haar element, pompten zij lood en kogels in de haven installaties, bliezen alle olie opslag tanken op en zette de aanlegsteigers in brand.
Hierna, waren zij de laatste schepen die  het Narvik gebied verlieten en stoomden  weg,....., naar huis.
Halverwege de Noordzee, stortte er een dozijn vijandige vliegtuigen op haar neer, blijkbaar de Ranen negerend en gaf haar de vijf volgende uren een afstraffing.
Achter elkaar, in volgorde , stortte zij zich op haar, bij iedere duik een bom afwerpend.. die altijd mistten.
Uiteindelijk dook een vliegtuig omlaag en deed twee venijnige aanvallen met machine geweer vuur op golf hoogte, het dek, ramen en waterleidingen  besproeiend met kogels en hierbij de beide redding boten vernielden.
Maar ongeloofwaardig was het in deze hagelbui van explosieve kogels die kleine stalen pijltjes bevatte en met een Lewis kanon buiten werking, dat de Gem geen enkele schade op liep.
Haar gelukkigste ontsnapping van allemaal kwam, toen een gefrustreerd vijandige vliegtuig weer laag ging vliegen en iets liet vallen wat op een lucht torpedo leek, van ongeveer 12 voet lengte.
Toen het schip naar SB overhelde bij een slingering, het bedreigende object letterlijk glad langs haar BB boeg gleed.
Als het schip een slinger naar BB had gemaakt. was het recht op het voorin gevallen en had dan waarschijnlijk het schip tot zinken gebracht.
Het vliegtuig vloog weg terwijl er rook uit een van haar motoren kwam.
Waarschijnlijk een goede treffer van de Oerlikon, die op het voordek op spoorweg bielzen was vastgezet met bouten
Zo keerden beide schepen terug naar Engeland.
Van de beide schepen Gem en Ranen werd verwacht dat zij naar Skapa zouden stomen, maar de schipper van de Gem zette deze instructie snel uit zijn hoofd, zoals hij wrang opmerkte..... Als je een maal in die verdomde plaats komt... weet je nooit wanneer je er weer uit komt.
En zo stoomde de Gem naar Aberdeen, waar haar oorlogsmoede bemanning verzekerd waren van een verlof van 2 weken, dat onmiddellijk in zou gaan.
Veertien trawler gingen in deze Noorwegen campagne verloren.
Allemaal het slachtoffer van vijandige vliegtuigen.
Van de trawlers waren er enkelen die zo zwaar waren beschadigd, dat zij de overtocht naar Engeland niet konden maken en werden door de Britse strijdkrachten tot zinken gebracht.
De Duitser echter waren in straat zeven van deze trawlers te lichten en ze onder vijandige vlag weer in dienst stelden.
Een van de eerste verliezen was de trawler Larwood, die bij Narvik zonk en een van de gewonde overlevenden was niemand minder dan Ted de Bastaard, hoofd onder officier Edward Pugh, weer terug op zee en zeker een verlichting voor het lijden van veel  nieuwe recruten van het Huismussen Nest.
Hij ontsnapte aan de Duitsers en keerde in Engeland terug aan boord van de kruiser HMS Glascow, die ook Noorse koning Haakon en kroonprins Olaf in veiligheid bracht.
Toch hadden de mannen op de oorlogschepen, goede herinnering aan de manschappen die afkomstig waren van  Harry Tate's Marine.
Toen alle destroyers zich haastte om de Ramsdall Fjord uit te varen, was er een seiner van een van de trawlers, die nog met een seinlamp moest werken die op een batterij werkte en op een top van een van de kliffen stond, en aan de eerste destroyer vroeg om verdere instructies voor de achter blijvende Asdic trawlers.
Ten gevolge van de snelheid van de destroyers en het langzame ritme van het seinen, moet iedere destroyer in de rij, een deel van de boodschap hebben gezien,

Een ander voorval met een trawler was van de St. Catha, die niet minder dan 29 aanvallen van vijandige bommenwerpers overleefde, toen zij operationeel was in de Vest Fjord.
De St.Cathan ging naar Noorwegen bewapend met slechts 1 Lewis kanon, 350 rondes munitie en haar 4 inch kanon.
Net als andere trawlers vertrok zij , afgeladen met kanonnen, haar bemanning tot de tanden toe bewapend en daar naast nog met wat andere buit.
Omdat het leger zich zo vlug terug trok, resulterend in de totale  evacuatie uit Noorwegen, moest allerlei soorten uitrusting worden achter gelaten.... spullen uit het hoofdkwartier, de inhoud van de officiers messen, radio's, staf auto's en het hele assortiment van voorraden./
Veel van deze achtergelaten uitrustingen werden vlug aan boord  van de trawlers geladen die met geallieerd personeel en Noren,  die Noorwegen wilden ontvluchten, naar Engeland vertrokken.
Het einde van deze stoelendans van mensen en materiaal was chaotisch.

Vaste vloerbedekking vond haar weg naar het mess dek op een trawler, zelfs Austin auto's van het gebruikelijke oorlogs type,  werden aan boord gehesen en werden later door de officieren van het schip gebruikt, totdat ze in beslag werden genomen.
Sommige andere goederen kwamen uit beschadigde winkels en gebouwen en in de eerlijke gedachten van de mannen, was er niets gestolen maar alleen maar gered uit de handen van de oprukkende vijand.

Toen de Arab, de trawler met de Victoria Kruis onderscheiding, triomfantelijk terug naar haar basis in Belfast stoomde, was zij een verzameling van schroot..
Een matroos die haar de haven in zag komen beschreef het fantastische gezicht.
Zij liep laat op een troosteloze dag het Polloc bassin binnen, onder het gebrul van de stoomfluiten en het gejuich van de bemanningen van de trawlers die daar gemeerd lagen, met haar “ster acteur”, de kapitein zelf, op de brug.
Maar het werkelijke interessante ding was haar uiterlijk, omdat zij op een verhuiswagen leek van de firma Robinson.
Je moest niet naar de kogelgaten kijken, de bungelende antenne en vallen en andere merktekens van gevechten, omdat wedijveren met de aandacht het op het eind compleet zou worden overschaduwd door de zaken, wat deze verhuiswagen uit Noorwegen mee had terug gebracht.
Zij leek op een 2e hand winkel, met elk bestaanbaar ding of verplaatsbare uitrusting over het hele dek verspreidt.
Aan dek zat een muzikale matroos op een gloed nieuwe piano te harken en wat hij speelde moest dan voorstellen het lied.. De vloot is weer in de haven.
Overal lagen of stonden veel nieuwe motor fietsen en daar naast stonden weer wat kinderwagens.
De rest van het dek was dik bedekt met tafels, stoelen, matrassen, rollen linoleum, dekstoelen en alles wat in een ijzerwinkel thuis hoort.
Meer spullen stonden in de stuur- en bakboord gangen en op het achterdek en de lichtere en kleinere spullen waren op de opbouw van de machinekamer gestuwd.
Maar al dit spul was een toegift op wat beneden deks was opgeslagen en wat genoeg was om meerdere winkels te beginnen.
De humor echter kon niet de melancholie  wegnemen van de plotselinge terugtrekking van het leger.
De telegrafist Bardsley van de Nothern Spay zei.... Wij waren verbaasd door het nieuws dat onderdelen van de Marine, de NWEF en verschillende Franse en Noorse leger onderdelen compleet werden terug getrokken uit het noorden van Noorwegen.
Narvik was verwoest door de geallieerde legers om het onbruikbaar aan de Duitsers te schenken, die binnenkort zouden komen.
Een groot aantal van de Duitse lichte vloot strijdkrachten lagen op de bodem van de fjorden en een groot aantal van hun vliegtuigen lagen als wrakken in de bergen, maar de prijs was ook voor ons zwaar geweest.
De geschiedenis zal nooit weten van de helden daden die werden verricht op de gure berghellingen of langs de stille fjorden.
Maar vanaf het Franse Vreemdelingen Legioen tot aan de trawlerlui uit Grimsby, zij allen hebben heel hun hart en ziel in gezet voor de bittere strijd om Noorwegen te redden.
De laatste verliezen van de trawlers in deze campagne kwam met het tragische einde van de Juniper, bij een actie
Op 7 Juni voer de Juniper met commandant Luitenant  Geoffrey Grenfell ( Marine ) van Tromso, ver noordelijk van Narvik, om de tanker Oil Pioneer te escorteren.
Bij het aanbreken van de dag de volgende morgen, zagen zij zware oorlogschepen.
Zij seinde een dringend bericht per telegram van  haar ontdekking.
Toen, de tanker orders gevend alleen verder te varen, zij dapper omkeerde en de grote schepen ging aanvallen.
Van een van de grote schepen kwam het sein dat zij  de Britse kruiser Southhampton was.
Maar dat was zij niet, zij was de Duitse slag kruiser Hipper en haar zware kanonnen  bleven maar vuren om de Juniper “uit het water te blazen “.
Slechts 4  van haar Patrouille Dienst bemanning overleefden en werden uit het water gered, samen met een aantal mannen van de tanker en werden in een Duits gevangenen geïnterneerd

Ook vooraf gaande aan de tragedie van de Juniper, vochten echter andere schepen en sneuvelden bemanningen van de Harry Tate's Marine in een grotere en moeizamere evacuatie.     n.l.  Duinkerken. !

Einde

Wordt vervolgd

[J.H.]

Ranen